Traàn Bình Nam

 Toâi vöøa thöïc hieän moät chuyeán ñi qua 4 nöôùc: UÙc  Chaâu, Phaùp, Ñöùc  vaø Tieäp. Keå caû Hoa Kyø laø 5. Coâng vieäc chính laø hoäi thaûo veà Ñieàu 4 cuûa baûn Hieán Phaùp cuûa nöôùc Coäng Hoaø Xaõ Hoäi Chuû Nghóa Vieät Nam, noùi  veà söï phi lyù cuûa noù vaø nhu caàu baõi boû ñieàu khoaûn ñoù ñeå môû ñaàu moät tieán trình daân chuû hoùa ñaát nöôùc. Ñieàu 4 hieán ñònh hoùa vai troø laõnh ñaïo cuûa ñaûng CSVN, vaø ñoù laø nguyeân nhaân cuûa moïi beá taéc taïi Vieät Nam. Moät heä luïy khaùc cuûa ñieàu 4 laø ñaûng CSVN ñaõ xöû duïng quyeàn laõnh ñaïo tuyeät ñoái cuûa mình ñeå kyù hai baûn Hieäp Ñònh bieân giôùi vaø laõnh haûi vaøo cuoái naêm 1999 vaø cuoái naêm 2000 maø khoâng thoâng baùo gì cho nhaân daân bieát. Rieâng Hieäp Ñònh bieân giôùi thöôøng vuï Quoác hoäi cuõng chæ ñöôïc thoâng baùo laáy leä vaø thoâng qua moät caùch hình thöùc.
Qua voøng hoäi thaûo toâi ghi nhaän vaøi söï vieäc beân leà lieân heä ñeán ñaát nöôùc nhö sau:

Thöù nhaát: Chuyeän ngöôøi haûi ngoaïi veà nöôùc thaêm nhaø.
Taïi buoåi hoäi thaûo naøo cuõng coù moät soá ngöôøi khoâng daùm ñeán tham döï vì sôï chính quyeàn Vieät Nam ghi soå ñen vaø seõ khoâng cho veà Vieät Nam thaêm nhaø, hoaëc cho veà roài tìm caùch laøm phieàn phöùc, thaäm chí baét bôù.
Söï thaät, neáu ñoàng baøo haûi ngoaïi hieåu caùi theá cuûa mình ñoái vôùi chính quyeàn Haø noäi thì ñoàng baøo haûi ngoaïi khoâng coù gì phaûi sôï haûi khi baøy toû laäp tröôøng chính trò cuûa mình. Töø naêm 1986, sau khi thi haønh chính saùch ñoåi môùi chính quyeàn CSVN baét ñaàu môû cöûa vaø khuyeán khích ngöôøi Vieät ôû haûi ngoaïi veà thaêm nhaø. Chính saùch naøy do nhu caàu chính trò vaø nhaát laø kinh teá chöù khoâng vì lyù do nhaân ñaïo nhö ñaûng CSVN noùi. Nhu caàu kinh teá laø moät vaán ñeà sinh töû sau khi Lieân bang Xoâ vieát suïp ñoå vaøo naêm 1991 khoâng coøn khaû naêng chi vieän cho Vieät Nam nhö tröôùc. Haèng naêm do ngöôøi Vieät ôû haûi ngoaïi veà thaêm nhaø toång soá tieàn bôm vaøo neàn kinh teá Vieät Nam öôùc löôïng treân 2 tæ myõ kim. Maát soá tieàn naøy chính quyeàn Haø Noäi khoâng caùch gì ñöùng vöõng.
Do ñoù ñaûng CSVN vì nhu caàu toàn taïi khoâng coøn ôû caùi theá muoán laøm gì thì laøm, muoán baét ai thìbaét, maëc duø chính quyeàn ñaûng CSVN noåi tieáng laø moät chính quyeàn coi thöôøng luaät leä quoác teá. Vì vaäy chính quyeàn ñaûng CSVN seõ khoâng laøm ñieàu gì laøm cho ngöôøi haûi ngoaïi sôï khoâng daùm veà thaêm nhaø, ngay caû vôùi nhöõng thaønh phaàn coâng khai hoaït ñoäng choáng cheá ñoä coäng saûn. Vôùi nhöõng thaønh phaàn naøy hoï cho nhaân vieân an ninh theo doõi saùt vaø hoï khoâng ngaàn ngaïi baét giöõ neáu vi phaïm luaät leä trong nöôùc. Hieåu nhö vaäy chuùng ta bieán vieäc veà thaêm nhaø thaønh moät maët traän ñaáu tranh vôùi chính quyeàn CSVN. Veà Vieät Nam trôû thaønh moät caùi quyeàn vaø ngöôøi Vieät haûi ngoaïi khoâng ñaùnh ñoåi söï töï do hoaït ñoäng chính trò cuûa mình ñeå xöû duïng quyeàn naøy.
Voâ hình chung chính quyeàn ñaûng CSVN (qua vieäc bò buoäc phaûi ñeå cho ngöôøi Vieät haûi ngoaïi thuoäc moïi khuynh höôùng chính trò veà nöôùc) chaáp nhaän moät söï ñoái laäp naøo ñoù. Vaø ngöôøi Vieät haûi ngoaïi caàn döùt khoaùt xaùc ñònh quyeàn ñoái laäp cuûa mình. Ñeå xaùc ñònh vaø baûo veä quyeàn naøy, ngöôøi Vieät haûi ngoaïi khi veà Vieät Nam caàn baøy toû thaùi ñoä vôùi chính  quyeàn coäng saûn neáu bò laøm khoù deã hay bò ñe doïa moät caùch traùi pheùp. Ñaây laø moät maët traän ñaáu tranh cho daân chuû. Vaø ngöôøi Vieät haûi ngoaïi coù ñuû ñieàu kieän ñeå thaéng maët traän daân chuû naøy.

Thöù hai:  Nhieäm vuï cuûa ngöôøi trí thöùc.
Taïi Tieäp, cuoäc thaêm vieáng baø Dana Niemcova, nguyeân giaùo sö tieán só ñaïi hoïc Praha ñaõ ñeå laïi cho toâi moät aán töôïng khoù queân. Baø Niemcova naêm nay traïc 65 tuoåi, söùc khoûe mong manh vì ñaõ traûi qua nhieàu gian khoå trong cuoäc ñaáu tranh cho daân chuû cuûa ñaát nöôùc baø. Baø vaø choàng laø hai trong khoaûng 240 thaønh vieân ñaàu tieân kyù baûn Hieán Chöông 77. Choàng baø laø moät baùc só taâm thaàn noåi tieáng taïi Praha thôøi ñoù. Baèng gioïng noùi nhoû nheï, nhö nhöõng gì baø ñaõ laøm cho ñaát nöôùc chaúng coù gì ñaùng keå, baø noùi: “Ngay sau khi baûn Hieán Chöông ñöôïc coâng boá, coâng an môøi toâi tôùi vaên phoøng vaø cho bieát vaãn chöa muoän neáu toâi ruùt teân ra khoûi baûn Hieán Chöông. Ngöôøi só quan coâng an nhaéc toâi raèng toâi coù moät ñòa vò trong xaõ hoäi, moät ñôøi soáng vaät chaát baûo ñaûm vaø coù 7 ñöùa con caàn nuoâi döôõng. Toâi traû lôøi toâi khoâng coù gì phaûi suy nghó laïi. Toâi veà nhaø chôø ñôïi haäu quaû. Hoâm sau vöøa ñeán tröôøng toâi nhaän ñöôïc giaáy sa thaûi khoûi ñaïi hoïc. Luaät cuûa Tieäp Khaéc luùc ñoù khoâng cho pheùp baát cöù ai ñöôïc thaát nghieäp vaø toâi ñöôïc boá trí laøm coâng taùc veä sinh cho nhaø tröôøng. Theá laø töø baûng ñen vôùi phaán traéng toâi xoay qua caàm choåi vaø coï phuï traùch saïch seõ khu nhaø caàu.” Khi ñöôïc hoûi baø nghó gì veà tình traïng beá taéc hieän nay taïi Vieät Nam baø Niemcova noùi: “Ñöøng chôø ñôïi daân noåi daäy. Daân thôøi naøo, nöôùc naøo cuõng gioáng nhau. Hoï coù nhöõng moái lo haèng ngaøy cho gia ñình vaø baûn thaân. Hoï chæ phaûn öùng khi ngöôøi trí thöùc phaûn öùng” vaø baø hoûi chuùng toâi, “lieäu ngöôøi trí thöùc Vieät Nam trong nöôùc ñaõ saün saøng leân tieáng ñoøi hoûi coâng bình vaø töï do daân chuû chöa? Neáu ngöôøi trí thöùc Vieät Nam trong nöôùc chöa ñöùng leân ñoøi hoûi töï do vaø daân chuû, thì coøn laâu Vieät Nam môùi coù töï do daân chuû.”
Ñieàu baø Niemcova noùi laøm toâi suy nghó. Tình traïng ñaát nöôùc sau gaàn 27 naêm hoøa bình thaät thaûm thöông. Taïi sao tröôùc tình traïng ñen toái nhö theá maø trí thöùc Vieät Nam chöa leân tieáng? Nhöõng Traàn Höng Ñaïo, Leâ Lôïi, Quang Trung, Nguyeãn Thaùi Hoïc ôû ñaâu? Lòch söû haøo huøng cuûa daân toäc Vieät Nam laø moät ñieàu coù thaät chöù ñaâu phaûi laø moät söï bòa ñaët ñeå laøm ñeïp nhöõng trang söû voâ hoàn? Ngoaøi söï tuït haäu veà kinh teá, vaên hoùa, xaõ hoäi coøn coù daáu hieäu sa ñoïa tinh thaàn qua vieäc nhaø caàm quyeàn Vieät Nam cuùi ñaàu kyù hai Hieäp Ñònh nhöôøng moät phaàn ñaát bieân giôùi (cuoái naêm 1999) vaø moät phaàn laõnh haûi trong vònh Baéc Vieät (cuoái naêm 2000) cho Trung quoác vì quyeàn lôïi cuûa ñaûng CSVN vaø moät soá caù nhaân trong ñaûng. Só phu ñaát Vieät ôû ñaâu maø chöa ñöùng leân laõnh ñaïo quaàn chuùng ñoøi quyeàn soáng vaø baûo veä laõnh thoå?
Toâi ghi nhaän theâm moät ñieàu kyø laï. Só phu chaân thaät chöa xuaát hieän nhöng moät soá nguïy trí thöùc chính quyeàn ñaûng CSVN Vieät Nam mai phuïc taïi haûi ngoaïi baét ñaàu ñöôïc mang ra xöû duïng ñeå cöùu nguy cheá ñoä. Töø  Sydney, qua Paris, ñeán Los Angeles nhöõng ngöôøi trí thöùc naøy nhòp nhaøng vieát baøi phuï hoïa laäp luaän “baùn ñaát maø vui” cuûa oâng thöù tröôûng ngoaïi giao Leâ Coâng Phuïng.
Baø Dana Niemcova vaãn chaäm raõi tieáp: “Baûn danh saùch nhöõng ngöôøi trí thöùc kyù teân vaøo Hieán Chöông 77 cho ñeán naêm 1989 khi Tieäp Khaéc ñöôïc töï do khoâng quaù daøi nhöng tieáng noùi vaø söï chòu ñöïng aùp löïc vaät chaát vaø tinh thaàn cuûa hoï trong 12 naêm tröôùc baïo quyeàn ñaõ nhö tieáng keøn thuùc quaân thuyeát phuïc haèng trieäu thanh nieân sinh vieân vaø thôï thuyeàn Tieäp Khaéc xuoáng ñöôøng laät ñoå cheá ñoä ñoäc taøi ñaûng trò.”
Töø bieät baø Niemcova toâi coù moät nieàm tin raèng trí thöùc Vieät Nam seõ khoâng heøn.

Thöù ba: Cheát cho töï do taïi coâng tröôøng Vaclav.
Coâng tröôøng Vaclav toïa laïc taïi trung taâm thaønh phoá Praha. ÔÛ ñoù coù moät ñaøi kyû nieäm töôûng nhôù Jan Palach vaø Jan Zajic hai ngöôøi sinh vieân töï thieâu thaùng 1 naêm 1969 ñeå baøy toû söï phaån uaát tröôùc cuoäc xaâm laêng cuûa Hoàng Quaân Nga ñeø beïp cuoäc noåi daäy cuûa nhaân daân Tieäp Khaéc vaøo muøa Xuaân 1968. Ñaøi kyû nieäm goàm moät böùc töôïng cuûa moät vó nhaân Tieäp Khaéc döïng ngay giöõa moät boàn nöôùc nhoû hình troøn vieàn xaây baèng gaïch. Hai taám aûnh ñen traéng cuûa hai sinh vieân tuoåi chöøng ñoâi möôi ñoâi maét trong saùng in haèn treân ñaù hoa cöông ñaët khieâm nhöôøng treân moät baøn thôø nhoû döôùi chaân böùc töôïng. Jan Palach vaø Jan Zajic thaûn nhieân nhìn du khaùch qua laïi trong coâng vieân nhö haøi loøng ñaõ ñoùng goùp maùu xöông cho neàn töï cöôøng cuûa daân toäc. Daân thaønh phoá Praha kính caån qua laïi tröôùc ñaøi kyû nieäm trong khi du khaùch chôø nhau chuïp hình vôùi Jan Plach vaø Zajic. Anh Traàn Quoác Baûo vaø toâi cuõng ngoài beân caïnh hai sinh vieân chuïp hình löu nieäm. Chuùng toâi nghó, moät daân toäc khoâng theå tìm thaáy con ñöôøng haïnh phuùc vaø töï do neáu khoâng coù nhöõng ngöôøi daùm hy sinh. Vaø chöøng naøo moät daân toäc khoâng bieát nhuïc, hay khoâng coøn tinh thaàn baøy toû söï baát maõn tröôùc cöôøng quyeàn laø luùc daân toäc ñoù baét ñaàu suy vong. Nhöõng ngöôøi thanh nieân öu tuù Vieät Nam ñang ôû ñaâu? Quoác gia höng vong, thaát phu höõu traùch!
 
Thöù tö: Giang Traïch Daân vieáng China Beach:
Trong chuyeán vieáng Vieät Nam thaùng 2/2002 Giang Traïch Daân coù yù gì khi ñeán China Beach ôû Ñaø Naüng? Nhieàu ngöôøi tham döï hoäi thaûo ñaõ ñaët caâu hoûi naøy. Caøng coù yù nghóa hôn nöõa taïi Paris caâu hoûi naøy do chính giaùo sö Vuõ Quoác Thuùc, moät nhaø kinh teá noåi danh, ñaët ra. Ngöôøi ta hieåu giaùo sö Thuùc ñaët ra ñeå löu yù cöû toïa moät vaán ñeà quan troïng. Nhieàu giaû thuyeát ñaõ ñöôïc ñöa ra qua caâu hoûi cuûa giaùo sö Vuõ Quoác Thuùc.
Giang Traïch Daân ñeán vieáng Vieät Nam ngay sau cuoäc thaêm vieáng cuûa Ñoâ Ñoác Denis Blair  tö leänh caùc löïc löôïng vuõ trang cuûa Myõ taïi Thaùi Bình Döông laø ñeå nhaéc Haø Noäi chôù meâ oâng baïn giaøu Myõ quoác maø nhöôøng quaân caûng Cam Ranh vì coøn Trung quoác “moâi hôû raêng laïnh” ñaây. Vaø neáu Hoa Kyø thaáy caàn Cam Ranh, Trung quoác cuõng coù nhu caàu xöû duïng Cam Ranh. Nhöng neáu vaäy Giang chæ caàn ñeán Haø Noäi. Chuyeän gì  phaûi laàn moø xuoáng Ñaø Naüng vaø ñeán taän China Beach. China Beach, moät caùi teân caùc nhaø baùo Hoa Kyø ñaët cho moät baõi taém ôû Ñaø Naüng quaân nhaân Myõ thöôøng duøng trong thôøi kyø chieán tranh, vaø tình côø trôû thaønh teân cuûa moät cuoán phim Hollywood thöïc hieän noùi veà cuoäc chieán Vieät Nam. Baùo chí ñaët thì noù thaønh teân. ÔÛ Vieät Nam khoâng ai quan  taâm taïi sao laø China Beach maø khoâng laø Vieät Nam Beach hay Ñaø Naüng Beach. Ñoái vôùi ngöôøi Taây Phöông caùi gì dính líu ñeán AÙ chaâu ñeàu ñöôïc xem laø “china”. Ngöôøi Phaùp ôû Paris goïi ngöôøi AÙ chaâu laø “chinese” khoâng phaân bieät goác gaùc. Nhöng ngöôøi Taøu voán thaâm. Ñeán China Beach ôû mieàn Trung oâng Giang Traïch Daân gôïi 2 yù nghóa chính trò khaùc ngoaøi vuï Cam Ranh. Danh töø  China Beach gôïi yù ñaát Vieät cuõng gioáng nhö ñaát Taøu. Vaø yù nghóa nhaát laø töø China Beach nhìn ra bieån Ñoâng laø Tröôøng Sa, nôi Trung quoác töøng noùi laø bieån vaø ñaûo cuûa hoï. Ñoái vôùi Giang Traïch Daân thaêm mieàn Trung laø ñeå nhìn taän maét sôø taän tay taøi saûn mình saép mua ñöôïc. Giang coù quyeàn hy voïng vì  Giang môùi mua ñöôïc AÛi Nam Quan vaø thaùc Baûn Gioác, vaø moät vuøng laõnh haûi ngon laønh voán thuoäc Vieät Nam qua hai Hieäp Ñònh ñaát lieàn cuoái naêm 1999 vaø laõnh haûi cuoái naêm 2000. Thaêm mieàn trung Giang ghi moät ñieåm troäi vôùi Hoa Kyø trong cuoäc tranh chaáp töông lai. Thaùng 11 naêm 2000, khi coâng du Vieät Nam toång thoáng Bill Clinton döï ñònh thaêm Hueá cuõng ñeå haøm yù Hoa Kyø quan taâm ñeán thuûy ñaïo, taøi nguyeân vaø caùc haûi ñaûo treân bieån Ñoâng, nhöng Haø Noäi hieåu yù vaø töø choái lòch trình vieáng Hueá cuûa toång thoáng Clinton laáy lyù do an ninh. Haø noäi hieåu haäu yù cuûa Hoa kyø nhöng sao khoâng hieåu yù cuûa Trung quoác? Hay nhöõng ngöôøi laõnh ñaïo taïi Haø Noäi ñaõ bò con raén Baéc trieàu thoâi mieân?