Sôn ngoài nheø nheï leân maët voõng. Chöøng nhö caûm thaáy an toaøn, anh laáy chön ñaïp caây coät leàu keá beân, ñong ñöa thöû.  Hai sôïi daây ôû hai ñaàu voõng ñöôïc coät voâ hai goác döøa, bò söùc naëêng cuûa caû thaân ngöôøi anh ghì maïnh xuoáng vang leân tieáng keõo keït nho nhoû.  Tö Traàn Höng Ñaïo ñöùng choáng naïnh keá ñoù, hoûi sang:
   -Hai sôïi daây ñoù coù chaéc khoâng, ñöa tôùi ñöa lui noù ñöùt thì laõnh ñuû.
Sôn cöôøi vaø traû lôøi:
   -Toâi coù thöû roài, chaéc laém.  Baây giôø thì chöa ñöùt...
   -Chöøng naøo noù ñöùt thì bieát lieàn haû ?
Sôn chæ qua leàu beân caïnh:
   -Hôi ñaâu maø anh lo, coù gì thì coù oâng baùc só keá beân neø !

   Noùi xong Sôn ruùt hai chön leân, naèm doïc theo chieàu voõng, ñöa qua ñöa laïi. AÙnh naéng buoåi tröa mieàn haûi ñaûo nhieät ñôùi thieät noùng böùc choùi chang, moà hoâi anh töôm ra ñaày ngöôøi. Cuõng nhôø ôû ñaây coù raát nhieàu taøn döøa xanh treân cao neân che söùc noùng dòu bôùt. Caùi ñaûo naày moïc nhieàu döøa. Caây döøa Maõ Lai cuõng khaùc hôn caây döøa ôû Vieät Nam.  Noù oám nhom, cao vuùt.  Sôn nhìn ra xa, taän vaøo beân trong ñaûo. Döøa moïc san saùt, daày ñaëc nhöng loän xoän khoâng thaønh haøng loái gì caû.  Caû ñaûo moät maøu xanh chaïy daøi muùt maét, taän cuøng baèng nhöõng raëng nuùi môø môø.  Nhöõng ngoïn döøa vuùt thaúng treân neàn trôøi xanh trong vaét, lô löûng vaøi cuïm maây traéng nhö boâng goøn. Treân maët ñaát laø moät vuøng coû tranh moïc traøn lan, cao tôùi ngöïc.  Trong ñoù nhöõng traùi döøa khoâ rôi ruïng, vöông vaûi khaép nôi.  Khi chieác ghe cuûa Sôn vöøa taáp vaøo ñaûo naày, nhìn thaáy röøng döøa nguùt ngaøn, thaèng Daân thuyû thuû ñaõ buoäc mieäng la leân:

   -Baø con ôi, ñaûo döøa ñaûo döøa...

   Töø ñoù, caû boïn goïi maõi thaønh teân.  Caùi ñaûo Döøa naày ñaõ chöùa nhoùm ngöôøi vöôït bieân ñaõ ñöôïc maáy ngaøy nay.  Hoï laø nhöõng ngöôøi töù xöù, do moät caûnh ngoä vaø moät öôùc nguyeän chung, neân "cuøng ñi moät xuoàng" vaø ñaõ tôùi ñaây cuøng chung moät nôi.  Nhöõng ngö daân Maõ ôû ñaûo beân ñaõ phaùt giaùc ra hoï. Caûnh Saùt ñeán laøm bieân baûn vaø hoï chæ caàn raùn töï tuùc cho ñeán ngaøy Hoäi Löôõi Lieàm Ñoû, töùc laø Hoàng Thaäp Töï Maõ Lai ñeán tieáàp teá löông thöïc vaø ñöa qua ñaûo Bidong, nôi ñoù coù traïi tî naïn chaùnh thöùc vaø phaùi ñoaøn Cao UÛy Lieân Hieäp Quoác phoûng vaán ñeå ñöôïc ñi ñeä tam quoác gia.

   Chieác voõng vaãn ñong ñöa. Moät caûm giaùc eâm aùi, thong dong, thö thaû chôït ñeán.  Sôn thaáy mình trong giôø phuùt naày hoaøn toaøn töï do, khoâng bò moät maûy may raøng buoäc. Ngoaøi khôi nhöõng ñôït soùng nhoû, boït traéng xoaù,ù xoâ ñaåy nhau chaïy vaøo tôùi mí baõi caùt thì tan bieán.
   Sôn suy nghó vaån vô. Anh caûm thaáy nhöõng côn soùng tuy coù quay cuoàng nhöng khoâng hoãn loaïn, coù côn lôùn, coù côn nhoû khaùc nhau nhöng khoâng bao giôø chaám döùt.  Noù dieãn bieán nhö hình aûnh ñôøi ngöôøi, töø oâng, cha ñeán con, ñeán chaùu, laàn löôït moãi ngöôøi ñöôïc sanh ra, lôùn leân giaø coãi roài cheát, ñeå cho ngöôøi khaùc tieáp noái caùi doøng soáng khoâng bao giôø ngöøng nghæ ñoù.

  Caùi aâm thanh cuûa soùng bieån tröa nay nghe raøo raøo, ñeàu ñaën, eâm aùi nhö ru Sôn vaøo moät côn mô dòu daøng. Maáy ngaøy nay phaûi lo chuyeän aên ôû, mong moûi chôø ñôïi coù ngöôøi ñòa phöông bieát ñeán ñeå ñöôïc lieân laïc vôùi ngöôøi trong ñaát lieàn, khieán Sôn khoâng moät phuùt naøo yeân tónh.  Nhö côn soùng lôùn, gaàm theùt, quay cuoàng, ñaûo loän, cuoái cuøng roài cuõng laëng yeân. Cuõng vaäy taâm thaàn Sôn daàn daàn oån ñònh.  Chieàu nay Sôn chôït hoài töôûng ñeán queâ nhaø, nôi ñoù coù meï cha vaø nhöõng ngöôøi thaân yeâu quen thuoäc.  Vaøo moät buoåi, khi baøn baïc ñeán chuyeän ra ñi, meï anh ñaõ coá caàm nöôùc maét, thuùt thít, tieáng ñöôïc tieáng maát, daën doø:
   -Ba maù chæ coù moät mình maày. Phaûi nhôù luoân luoân caàu nguyeän Trôøi, Phaät phuø hoä cho tai qua, naïn khoûi. Tao vôùi ba maày töø ñoù tôùi giôø aên ôû hieàn laønh, chöa töøng laøm haïi moät coïng caây ngoïn coû... Caùi buøa Caäu Traïng Myõ Tho cho, nhôù giöõ kyõ, ñöøng laøm maát, khoâng neân.  ÔÛ laïi thì khoâng ñöôïc roài, ñeå maày ñi tao ñöùt töøng khuùc ruoät... Khi naøo tôùi nôi phaûi nhôù gôûi thô veà lieàn.  Tao mong... cöù treã moät ngaøy laø tao khoå moät ngaøy...
   Ba Sôn ngoài keá beân, huùt heát ñieáu naày sang ñieáu khaùc, taâm söï vôùi con:
   -Phaûi chi ñöøng coù ngaøy ba möôi, gia ñình mình yeân vui bieát bao nhieâu.  Tao vôùi maù maày giaø roài, cheát nay soáng mai, chæ mong sao maày sôùm coù vôï, coù con, hai ñöùa baây ñuøm boïc laáy nhau, lo laéng laøm aên.  Caùi nieàm vui cuûa ngöôøi cha laø thaáy ñöôïc con caùi neân ngöôøi.  Roài keá ñoù caùi vui cuûa ngöôøi oâng laø thaáy nhöõng ñöùa chaùu khoeû maïnh. Coù cheát cuõng yeân loøng maø nhaém maét vì bieát raèng caùi doøng soáng cuûa mình vaãn coøn ñöôïc tieáp noái... Caùi gì cuõng coù soá maïng heát.  Chaéc tao phaûi löïa lôøi maø noùi laïi vôùi anh Taùm, chò Taùm...
   Sôn ngaïc nhieân, nhìn cha meï nhö doø hoûi. Ba Sôn giaûi thích:
   -Maáy thaùng tröôùc tao ñi Traõng Baøng laø ñeå lo vuï vôï con cho maày.  Tao thaáy con nhoû, con anh Taùm, tao thöông. Noù nhoû nhöng ñaûm ñang, veùn kheùo, bieát lo coâng vieäc töø trong ra ngoaøi, aên noùi meàm moõng, hoïc haønh ñaøng hoaøng.  Anh chò Taùm cuõng laø choã quen bieát cuõ cuûa gia ñình mình.  Caùi thôøi tao coøn ñi daïy hoïc treân ñoù, hai beân ñoái ñaõi nhau thaân tình nhö ruoät thòt... Maày maø ñöôïc laøm reå ôû ñoù thì tao khoâng coøn lo gì nöõa.  Môùi ñònh buïng vaäy thoâi neân tao coøn deø daët, chöa noùi heát yù.  Nhöng beân ñoù coù leõ cuõng ñoaùn ñöôïc loøng tao, neân cuõng thöôøng aân caàn hoûi thaêm maày. Cho tôùi khi maày quyeát ñònh ra ñi, tao khoâng coøn lieân laïc nöõa... Baây giôø xe coä khoù khaên. Chuyeän chöa baét ñaàu, laøm sao coù keát thuùc. Toäi nghieäp, con nhoû thieät deã thöông, mai moát nghe maày boû ra ñi, chaéc noù buoàn laém !
   Sôn chöng höûûng:
   -Con coù bieát gì ñaâu. Cöù töôûng ba ñi Traõng Baøng tìm ñaát laäp nghieäp.  Maø chaéc gì coâ ñoù thöông con. Hai ñöùa chöa bieát nhau, laøm sao maø ñi tôùi hoân nhôn cho ñöôïc.
   Maù Sôn chen voâ:
  -Duyeân soá heát con ôí! Neáu tuïi baây coù soá laøm vôï choàng thì gaëp moät laàn cuõng thöông lieàn. Coøn khoâng phaûi duyeân nôï thì daàu coù thöông nhau" chín xe möôøi vaøng" cuõng hö boät, hö ñöôøng heát trôn heát troïi.  Nhö tao vôùi ba maày neø, coù yeâu thöông gì ñaâu, cuõng ôû vôùi nhau tôùi giaø ñöôïc vaäy !
   Sôn phì cöôøi:
  -Maù noùi vaäy chôù, baây giôø thì khaùc, caùc coâ cuõng khoù khaên laém. Con thì hoïc haønh tuy laø ñaõ xong nhöng ngheà nghieäp thì keå nhö boû. Ai maø chòu... Con gaùi laáy choàng thì phaûi tìm nôi xöùng ñaùng ñeå nöông töïa chôù.  Caùi thôøi naày moïi giaù trò ñeàu ñaûo loän heát trôn. Caùi baèng caáp cuûa con baây giôø,ø ñem boû thuøng raùc, cuõng khoâng ai theøm löôïm... Chæ coù caùch ra ñi, roài tôùi ñaâu thì tôùi.. Maù aø, chaéc con khoâng coù duyeân nôï vôùi caùi ñaát Traõng Baøng roài...
   Ñeå cho cha meï vui loøng, Sôn coá göôïng laøm vui höùa heïn:
  -Ba maù ñöøng lo, ñeå qua beân ñoù, con seõ raùn cöôùi moät ngöôøi vôï Vieät Nam ñaûm ñang hieàn laønh nhö yù ba maù öôùc mong.  Con khoâng cöôùi ñaàm ñaâu.
   Maù Sôn töôi tænh naém tay con:
  -ÖØa öøa, maày noùi vaäy, tao chòu.  Ñaàm cuõng coù ngöôøi vaày, ngöôøi kia. Nhöng neáu maày cöôùi ñaàm, thì tao keå maát maáy ñöùa chaùu noäi...
   -Sao vaäy maù ?
   -Tuïi noù seõ noùi tieáng meï ñeõ chôù ñaâu bieát tieáng Vieät Nam mình. Roài laøm sao tuïi noù vieát thô cho tao vôùi ba maày ñoïc. Noù ñaâu coù lieân heä gì tôùi caùi ñaát Bình Döông queâ muøa... Tao vôùi ba maày soáng luûi thuûi, khoâng con, khoâng chaùu thaêm hoûi, trong caùi nhaø roäng meânh moâng, vaéng veû.
    Sôn caûm ñoäng muoán khoùc.
    -Maù noùi vaäy chôù, con thaáy coù maáy ngöôøi cöôùi vôï ngoaïi quoác, maø con caùi hoï cuõng bieát noùi tieáng Vieät raønh laém.
     Ba Sôn chöøng nhö khoâng chòu ñöôïc nhöõng lôøi bieän hoä, chaän ngang lôøi cuûa Sôn:
  - Con coù bieát taïi sao ngöôøi ta goïi nhöõng ngöôøi vôï trong gia ñình laø noäi töôùng khoâng ?
   Bôõi vì vai troø cuûa ngöôøi vôï quan troïng laém. Noù lo mieáng aên, mieáng uoáng trong gia ñình. Noù ñeû cho con nhöõng ñöùa con ñeå noái doõi doøng hoï.  Noù chaêm soùc con caùi neân ngöôøi. Noù naáu nöôùng, cuùng kieáng toå tieân. Noù cai quaûn heát cuûa caûi, taøi saûn cuûa choàng. Neáu may gaëp ngöôøi ñöùc haïnh, ñaûm ñang, thì con ñöôïc moïi ngöôøi kính neã, khen ngôïi, gia ñình aám aùp yeân vui, beáp hoàng ñoû löûa.  Coøn neáu khoâng may gaëp ngöôøi aên chôi, ñaøng ñieám, thì ai lo cho con mieáng aên, thöùc uoáng, con caùi ai chaêm soùc daïy doã, cuûa caûi con laøm ra ai giöõ gìn, toå tieân oâng baø ai höông khoùi, danh giaù con khoâng ai kính neã nöõa... Ñoù laø ba noùi theo caùch soáng vaø caùch caûm nghó cuûa ngöôøi Vieät Nam mình.  Nhöng ba nghó daàu ôû phöông trôøi naøo cuõng vaäy, heã noùi tôùi haïnh phuùc, laø phaûi nghó tôùi vôï, tôùi con...

    Sôn nhôù kyõ neùt maët cuûa cha luùc ñoù, göông maët nghieâm nghò maø traàm buoàn. Caû moät ñôøi hy sinh cho con, moät tình thöông bao la khoâng bôø beán. Anh caûm thaáy thöông cha meï heát söùc, ñoàng thôøi nghó ra moät ñieàu. moät ñieàu heát söùc giaûn dò maø anh haàu nhö queân baüng. Ñoù laø con ngöôøi, muoán ñöôïc haïnh phuùc thì phaûi coù tình yeâu. Coù ñieàu tình yeâu noù roäng laém. Coù tình yeâu ñoái vôùi nhaân loaïi khoå ñau, coù tình yeâu ñoái vôùi queâ höông ñaát nöôùc, coù tình yeâu gia ñình eâm aám, coù tình yeâu baïn beø ñaàm thaám vaø coøn raát nhieàu thöù tình khaùc nöõa...

    Chieác voõng vaãn ñöa nheø nheï.  Sôn thieáp daàn. Giaác nguû ñeán hoài naøo anh khoâng hay khoâng bieát... Maët trôøi ñaõ xuoáng thaáp, chieáu nghieâng nghieâng treân maët bieån xanh. AÙnh saùng cuoái ngaøy phaûn chieáu laáp laùnh treân soùng nhaáp nhoâ nhö nhöõng chieác göông baïc choùi chang.
ÔÛ ñaûo Döøa hoang vaéng, chieàu nay, coù moät ngöôøi nhôù nhaø, naèm nguû queân treân chieác voõng ñong ñöa....
                                                           °°°
     Moät buoåi saùng, Sôn ngoài nhuùm löûa ñeå naáu nöôùc. Beáp laø ba hoøn ñaù to chuïm ñaàu vaøo nhau. Anh caàm moät boù laù döøa khoâ chaïy qua anh Tö moài löûa. Laùø döøa khoâ baét löûa chaùy phöøng phöøng.  Taøu döøa rôi ñaày treân ñaát, cöù ñöa tay ra laáy laø coù ñeå chuïm, khoûi caàn ñi quô cuûi trong xa chi cho maát coâng.  Löûa chaùy saùng röïc. Sôn yeân chí nhìn ra taän ngoaøi khôi.  Bieån buoåi saùng, soùng khaù lôùn, nöôùc daâng leân cao, laøm cho baõi caùt heïp laïi. Chieác ghe cuûa Sôn bò soùng ñaùnh ngaõ nghieâng, ghe ñaäp vaøo gheành ñaù nghe aàm aàm. Chæ môùi coù hai tuaàn nay, troâng noù tang thöông quaù.  Keå nhö laø vónh vieãn noù boû xaùc laïi nôi ñaây, sau khi ñaõ laøm troøn phaän söï ñöa boïn Sôn tôùi vuøng ñaát naày.

   Boãng Sôn chôït thaáy töø thaät xa, hình nhö coù moät chieác ghe laï, tieán vaøo ñaûo.  Chieác ghe caøng luùc caøng hieän roõ hôn. Khaùc haün vôùi caùc ghe thuyeàn Maõ Lai thöôøng sôn maøu saéc xanh ñoû saëc sôõ, chieác ghe naày thuaàn moät maøu ñen xaùm. Sôn coá nhìn kyõ hôn.  Moät laù côø traéng nhoû ñöôïc keùo cao treân coät. Anh vöøa ñöùng leân thì tieáng thaèng Daân thuyû thuû ñaõ vang doäi:
   -Ghe vöôït bieân baø con ôi, ghe vöôït bieân!
   Taát caû moïi ngöôøi ñeàu tuùa ra khoûi leàu, ñöùng ñaày treân baõi caùt.  Maáy ñöùa con nít ôû traàn truøi truïi, vöøa nhaûy choi choi, vöøa la:
   -Voâ ñaây, voâ..
   Chieác ghe môû heát maùy, ñaâm thaúng voâ baõi. Sôn thaáy coù ñaøn baø, con nít, loá nhoá trong khoang.  Moät caûnh raát caûm ñoäng dieãn ra tröôùc maét anh. Nhöõng ngöôûi treân ñaûo uøa xuoáng bieån, nöôùc cao ngang löng, bu quanh ghe ñeå chuyeån ngöôøi vaø haønh lyù xuoáng. Chæ trong moät thôøi gian ngaén, nhöõng ngöôøi treân ghe môùi tôùi, ñeàu ñöôïc leân bôø.  Ngöôøi naøo ngöôøi naáy meät moõi, taû tôi vì soùng gioù vaø ñoùi khaùt.  Göông maët hoï saïm ñen, nhöng aùnh maét thì ngôøi saùng nieàm vui.  Quang caûnh oàn aøo, roän ròp.  Nhöõng caâu thaêm hoûi hình nhö khoâng bao giôø chaám döùt.
   Anh Tö Traàn Höng Ñaïo moät tay xaùch thuøng ñoà, moät tay dìu em beù veà ngoài ôû leàu anh, mieäng keâu oàm oàm:
   -Sôn ôi, ñi laáy thuøng nöôùc ñeå cho baø con môùi tôùi uoáng.
   Sôn chaïy voäi veà leàu, xaùch nguyeân moät thuøng nöôùc möa. Ngöôøi ta giaønh nhau uoáng.  Hình nhö khoâng ai heát khaùt. Hoï uoáng hoaøi. Khi ñeán leàu anh Tö, Sôn thaáy moät thieáu nöõ, ñang ñöùng caïnh caây coät, caäu beù ñang moõi meät naèm nghó moät beân.  Sôn ñöa nöôùc cho naøng. Coâ ta nhìn Sôn nhöng khoâng noùi, aùnh maét saùng leân nieàm hy voïng.  Sôn caûm thaáy vui laây, beøn hoûi moät hôi:
  -Ghe khôûi haønh taïi ñaâu ñoù coâ ? Ñi maáy ngaøy thì tôùi ñaây ? Toâi thaáy chieác ghe nhoû quaù, ñi ñöôøng coù soùng gioù nhieàu khoâng ?
  Chò Tö Traàn Höng Ñaïo xen voâ:
  -Chuù Sôn hoûi vöøa vöøa chôù, nhieàu quaù ai maø traû lôøi cho heát.
  Luùc ñoù, caäu beù cuõng uoáng nöôùc vöøa xong, hoûi chò:
   -Chò Lieân ôí! caùi ñaûo naày khoâng coù chön, em nghe soùng ñaùnh, noù laéc lö nhö ñöa voõng.
  Sôn phaùt cöôøi, traû lôøi ngay:
  -Khoâng phaûi vaäy ñaâu em, ñoù laø taïi mình say soùng laûo ñaûo neân töôûng nhö vaäy, vaøi ba ngaøy nöõa thì heát.
   Thaèng beù nhìn Sôn thaùn phuïc.
  Coâ chò ruït reø:
  -Daï, tuïi em ñi chui, xuoáng beán taïi cö xaù Thanh Ña, roài doïc theo soâng ra cöûa bieån Caàn Giôø.
  Sôn ngaïc nhieân, hoûi laïi:
  -Xuoáng ghe taïi cö xaù Thanh Ña gaàn caàu Bình Trieäu haû ? Sao gan quaù vaäy ?
  -Daï, em ñaâu coù bieát, ngöôøi toå chöùc höôùng daãn, tuïi em laøm y theo.  Ghe nhoû laém neân ñi coù hai möôi ngöôøi, xuoáng ghe luùc möôøi giôø toái, trôøi möa laát phaát neân khoâng bò loä.  Luùc tôùi Caàn Giôø phaûi ñaäu laïi, nuùp trong moät caùi laïch nhoû, ñôïi ñeán toái nöôùc lôùn môùi ñi ñöôïc, em sôï muoán cheát.
    Noùi tôùi ñaây coâ ta laáy tay chaän ngöïc, maét nhaém laïi nhö ñeå dieãn cho heát neùt sôï haõi trong giaây phuùt ñoù. Coâ ta nhan saéc bình thöôøng.  Maét khoâng lôùn, göông maët hôi troøn, da laïi ngaâm ngaâm ñen, aùo quaàn lam luõ, toùc tai roái tung. Nhöng ngoaøi caùi hình dung giaûn dò ñoù, coâ ta coù moät gioïng noùi eâm aùi, dòu daøng, cöû chæ,xinh xaén, deã thöông.  Roài coâ ta tieáp tuïc:
   -Chieác ghe nhoû quaù bò soùng ñaùnh maáy laàn, töôûng ñaõ bò chìm. Luùc ñi ngang qua Coân Ñaûo bò baõo, cuõng may nhôø chuù taøi coâng kheùo leùo.  Chôù khoâng thì... tuïi em ñaâu coù ñöôïc tôùi ñaây.
   Chò Tö Traàn Höng Ñaïo toø moø, thaéc maéc:
  -Töø Caàn Giôø ñi moät maïch tôùi ñaây hay laø coù gheù ñaâu khoâng ? Coù bò soùng gioù, baõo toá hay gì gì .... nöõa khoâng ?
   Anh Tö tröøng maét nhìn chò, toû veû khoù chòu.  Thieáu nöõ chöøng nhö khoâng hieåu yù töù caâu hoûi:
   -Daï, coù bò soùng gioù nhoài döõ laém. Em oùi lieân mieân maáy ngaøy khoâng aên uoáng gì ñöôïc. Caû ghe troâng mong gaëp taøu lôùn.  Ñi rieát maáy ngaøy khoâng gaëp moät chieác naøo, roài taép voâ ñaây...
   Sôn nhìn chò Tö, phì cöôøi. Anh chaïy voäi veà leàu, laáy hai goùi mì naám cuûa Hoäi Löôõi Lieàm Ñoû  Maõ Lai vöøa tieáp teá, baét noài leân beáp, nhoùm laïi löûa vöøa môùi taøn.  Cuõng may trong môù tro, coøn soùt laïi vaøi cuïc than hoàng, anh laáy laù döøa khoâ laøm moài, khom löng, phuøng maù thoåi phuø phuø. Khoùi bay vaøo maét cay seø. Ngoïn löûa hoâm nay coù gì khaùc laï hôn aùnh löûa hoâm tröôùc. Anh nhìn ra baõi caùt. Beân caïnh chieác ghe lôùn xaùc xô cuûa Sôn, saùng nay, coøn coù theâm moät chieác nöõa tuy nhoû nhöng coøn chaéc chaén, ñaäu keá beân. Caû hai cuøng bò soùng ñaùnh leân ñaùnh xuoáng raäp reành...
                                                           °°°
   Maët trôøi buoåi chieàu ñoû saåm, lôùn nhö caùi maâm ñoàng, vöøa laën xuoáng khoûi maët bieån xanh ñen khoâng ñöôïc bao laâu, thì caû daûo Döøa nhö toái saàm laïi.  Trôøi trôû neân nhaù nhem, aùnh saùng khoâng coøn ñuû ñeå thaáy roõ maët nhau.  Trong caùc leàu, ñaây ñoù ñaõ coù aùnh ñeøn leo leùt. Maët bieån trôû neân ñen ngoøm, vó ñaïi, meânh moâng.  Ñeâm nay trôøi khoâng traêng. Ngoài treân gheành ñaù ñeå höùng gioù maùt ngoaøi khôi thoåi vaøo, Sôn troâng leân thaáy muoân ngaøn ngoïn döøa cao vuùt, lôø môø in hình treân neàn trôøi ñen thaãm, ñaày sao laáp laùnh. Toái nay bieån ñoäng. Nhöõng côn soùng to voã maïnh vaøo gheành ñaù nghe aàm aàm theo moät nhòp ñeàu ñaën. Coù tieáng ngöôøi noùi chuyeän lao xao, tieáng treû nít ñuøa giôõn töø khu döïng leàu vaúng laïi. Trong boùng toái lôø môø, Sôn thaáy Lieân ñang ñi treân baõi caùt, daùng thong dong.  Anh tìm caùch gôïi chuyeän:
    -Coâ Lieân ñaõ söûa soaïn ñoà ñaïc xong chöa ?
  Lieân döøng chaân laïi, nhaän ra Sôn, voäi traû lôøi:
    -Daï, tuïi em ñaõ xong heát. Haønh lyù cuõng goïn, khoâng coù gì nhieàu. Anh Sôn coù bieát ñaûo Bidong nhö theá naøo khoâng ?
    Sôn chöa kòp traû lôøi thì coâ ta ñaõ noùi tieáp:
   -Em thì chöa tôùi ñoù laàn naøo, neân khoâng bieát noù ra sao !
   Sôn baät cöôøi vì caâu hoûi ngaây thô.
   -Toâi cuõng vaäy.  Ñeå mai qua ñoù, toâi bieát ñöôïc caùi gì, thì noùi laïi cho coâ Lieân nghe, chòu khoâng?
   Chôït thaáp mình voâ lyù, Lieân cuõng cöôøi theo, daùng e aáp, ngöôïng ngaäp.  Naøng choïn moät taûng ñaù gaàn ñoù, ngoài leân, maét nhìn ra khoaûng khoâng gian voâ taän.  Sôn thaáy toái nay, Lieân thaät hieàn dòu, deã thöông.  Chæ coù hôn moät tuaàn, naøng thay ñoåi khaù roõ. Quaàn aùo goïn gaøng, toùc tai veùn kheùo, cöû chæ ñoan trang. Tuy khoâng ñeïp nhöng Lieân raát duyeân daùng. Trong loøng Sôn moät caûm giaùc eâm aám daâng leân nheø nheï.  Anh töï hoûi, Lieân coù phaûi laø ngöôøi öôùc mô cuûa anh khoâng?

  Baây giôø thì Sôn ngoài ñaây vaø Lieân ngoài ñoù. Caû hai ñeàu yeân laëng thieät laâu. Caùi khoaûng caùch giöõa hai ngöôøi thaät gaàn maø cuõng coøn thaät xa.  Sôn ñoaùn khoâng ra hieän giôø naøng ñang nghó gì trong ñaàu. Naøng coù chuùt xíu caûm tình gì vôùi mình hay khoâng ? Sôn cuõng muø tòt. Ñaàu oùc boãng nhieân ñaëc cöùng, khoâng coøn caùi minh maãn bình thöôøng.

   Sôn tìm caùch gôïi chuyeän:
  -Coâ Lieân thöû töôûng töôïng coi, neáu nhö caû ñaùm tî naïn mình loït vaøo ñaûo naày maø nhaø chöùc traùch khoâng hay bieát, thì seõ ra sao?
   Lieân laéc ñaàu:
  -Em cuõng khoâng bieát nöõa.
  -Toâi thì nghó raèng caû boïn mình seõ ñaéc ñaïo heát.
  Lieân ngaïc nhieân thaéc maéc:
  -Anh Sôn noùi ñaéc ñaïo ? maø ñaïo gì ?
  Sôn cöôøi nho nhoû:
  -Thì ñaïo Döøa chôù coøn ñaïo gì nöõa ! Coâ Lieân thöû nghó coi, tröôùc khi ñöôïc tieáp teá löông thöïc, moãi ngaøy toâi aên möôøi traùi. Moät thaùng laø ba traêm, moät naêm tính ra laø ba ngaøn saùu traêm naêm chuïc traùi.
   Lieân keâu leân:
  -Trôøi ôi ! Boä anh Sôn tính ôû lyø ñaây laøm chuùa ñaûo luoân haû ? Coù ngaøy em aên thöû moät traùi, caùi ruoät chòu khoâng thaáu, muoán cheát luoân, noùi chi maø ôû caû naêm.
   Sôn xuoáng gioïng, chaäm raõi:
  -Cuõng may, ghe mình troâi tôùi ñaây, coøn coù döøa maø caàm cöï qua ngaøy.  Neáu gaëp ñaûo toaøn ñaù soûi, thì khoâng bieát maáy ngaøy ñaàu tieân, tuïi anh laáy gì maø aên...  Soûi ñaù cöùng ngaét, laøm sao thaønh côm gaïo ñöôïc.  Nhôù maø thöông nhöõng ngöôøi coøn ôû laïi queâ nhaø heát söùc.  Nhöõng vuøng kinh teá môùi khoâ caèn, nhöõng traïi hoïc taäp caûi taïo hoang vu... Mình ra ñi thì keå nhö ñöôïc yeân thaân, nhöng nghó tôùi nhöõng ngöôøi coøn ôû laïi queâ nhaø maø xoùt xa. Cha meï toâi ñaõ giaø, khoâng ai chaêm soùc. Taïi vì hoaøn caûnh phaûi ra ñi, thieät khoâng ñaønh loøng.
   Lieân tieáp lôøi:
  -Em cuõng nhu anh vaäy. Hoài naøo tôùi giôø,ø em vaãn khoâng bao giôø muoán rôøi xa khoûi queâ höông. Em chæ muoán soáng cuoäc ñôøi bình dò, beân caïnh nhöõng ngöôøi thaân yeâu.. Öôùc mong khi hoïc xong thì ñöôïc trôû veà laøm vieäc ôû queâ nhaø..
  Sôn nhìn Lieân, loøng raøo raït:
  -Coâ Lieân thaáy khoâng, oâng trôøi caéc côù laém. Caùi öôùc mong cuûa coâ Lieân, cuûa toâi vaø cuõng nhö cuûa ña soá daân mình, ñaâu coù gì cao xa, quaù ñaùng. Vaäy aø cuõng khoâng ñöôïc... Queâ cuûa coâ Lieân ôû veà mieät naøo ?
  -Daï, anh Sôn coù bao giôø ñi Taây Ninh chöa ? Queâ em ôû Traõng Baøng. Tröôùc nhaø laø quoác loä ñi leân tænh. Phía sau laø mieáng raãy ngöôøi ta troàng rau ñaäu, cuû saén. Em thích nhìn nhöõng luoáng caûi non xanh möôùt, noõn naø vaøo moãi khi trôøi chieàu vöøa döùt naéng. Caùi muøi cuûa rau non, cuûa coû daïi, cuûa ñaát ñen, cuûa khoâng khí trong laønh, em ñaõ hít thôû bao nhieâu naêm nay, laøm sao queân ñöôïc. Vaäy maø ñaønh phaûi boû heát, ñeå ñi.
     Sôn boãng giöït mình. Caùi ñòa danh quen thuoäc naày, ñaõ moät laàn nghe qua.  Roài anh töï nghó, caû caùi quaän Traõng Baøng ñaâu phaûi chæ coù moät ngöôøi anh bieát.  Raát töï nhieân, Sôn coá tìm hieåu theâm:
  -Ñôït ñaùnh tö saûn vöøa roài, nhaø coâ Lieân coù bò aûnh höôûng gì khoâng ?
  -Daï, nhaø em ñaâu coù buoân baùn. Ba em daïy ôû trung hoïc Traõng Baøng. Anh leân ñoù, hoûi nhaø em, ai cuõng bieát heát.  Ba em thöù taùm...

    Sôn nghe choaùng vaùng. Anh nhìn söõng Lieân, laëng im nghe tieáng tim ñaäp vang vang trong loàng ngöïc.  Baøn tay Sôn töï nhieân run raåy.  Trôøi ôi ! Coù phaûi "con nhoû thieät deã thöông"  maø ba maù Sôn cöù nhaéc nhôû, thaàm mong ?  Sôn cuõng khoâng bieát nöõa. Anh cuõng khoâng daùm hoûi theâm. Cöù coi nhö laø ñuùng ñi.  Ñöøng neân hoûi theâm chi tieát nöõa laøm gì, neáu khoâng phaûi, thì buoàn bieát bao nhieâu!  Lieân vaãn voâ tình, khoâng hay bieát:
  -Toái nay, soùng to hôn moïi hoâm haû anh Sôn ? Laâu quaù, nay em môùi coù dòp ngaém laïi bieån veà ñeâm.
   Sôn coøn ñaàu oùc naøo nuõa maø nghe Lieân noùi.
  -ÔØ, ôø, bieån ban ñeâm ñeïp laém. Nhöùt laø tieáng soùng chaäp chuøng.  Lieân coù nghe thaáy tieáng soùng voã vaøo gheành ñaù khoâng ?

    YÙ chöa döùt, Sôn ñaõ ngöøng. Anh caûm thaáy nhö coù haøng ngaøn ñôït soùng vaây quanh, tôùi taáp voã vaøo tim anh doàn daäp. Anh ngaây ngaát.  Trong muoân ngaøn côn soùng nhoû, coù moät côn soùng thaät to phuû chuïp xuoáng caû hoàn anh, khieán anh muoán ngoäp thôû trong caùi haïnh phuùc baát ngôø chôït ñeán.

                                                                            Voõ Kyø Ñieàn
               (vieát ñeå nhôù laïi nhöõng ngaøy ôû Pulau Kapas, Trengganu, Malaysia)