Laâm Leã Trinh

                                                                     Söï thaät giaûi thoùat
                                                                     (Abraham Lincoln)

     Töø treân hai thaäp nieân nay, moãi khi thaùng tö trôû laïi, thì giôùi truyeàn thoâng Hoa kyø, khoái diaspora Vieät vaø chính phuû Haø noäi ñeàu ñoàng thanh nhaéc ñeán cuoäc chieán Vieät Nam vôùi nhöõng nhaän xeùt khaùc bieät vaø khoâng thay ñoåi.

     Naêm 2002 ñaùnh daáu kyû nieäm thöù 27 ngaøy Mieàn Nam thaát thuû, vì theá khôi laïi  - gay gaét hôn luùc naøo heát - veát thöông cuûa quaù khöù. Caùc ñaøi truyeàn hình
     treân theá giôùi, nhaân dòp naøy, cho chieáu laïi caùc phim thöông maõi vaø giaû
     töôûng The Deer Hunter, Platoon, Apocalypse Now, Full Metal Jacket...Ngoaøi ra, moät soá taøi lieäu goïi laø "quaân söû" cuõng ñöôïc hoï xöû duïng ñeå bình phaåm veà 15 naêm thaûm kòch ôû Ñoâng Döông,töø 1961 ñeán 1975, gaây thieät maïng cho 58.000 lính Myõ vaø treân 3 trieäu ngöôøi Vieät.

     Nhaø caàm quyeàn Baéc Vieät döïng ra Maët traän Giaûi phoùng Mieàn Nam ngaøy
     20.12.1960, loái saùu tuaàn leã sau khi John F. Kennedy ñaéc cöû Toång thoáng. Qua naêm sau, caùc löïc löôïng ñaëc bieät Hoa kyø tham chieán. Vaø sau ñoù, cuoái thaäp  nieân 60, döôùi thôøi Lyndon B. Johnson, chieán tranh leo thang vôùi vuï oanh taïc Mieàn Baéc vaø Haø noäi. Tieáp theo laø keá hoaïch Richard Nixon "Vieät nam hoùa" chieán tranh, Hieäp öôùc Paris vaø bi kòch Mieàn Nam suïp ñoå ngaøy 30.4.1975.

     Chieán tranh Vieät Nam laø ñeà taøi ñöôïc Hollywood khai thaùc laâu nhöùt trong lòch söû truyeàn hình Hoa kyø. Taïp chí Journal of Broadcasting coù ñaêng moät baøi khaù töôøng taän cuûa nhaø xaõ hoäi hoïc George Baylay nghieân cöùu veà phöông thöùc cuûa ba heä thoáng ti- vi Myõ ABC, CBS vaø NBC trình baøy cuoäc chieán naøy töø 1965 cho ñeán 1970. Theo oâng, gaàn phaân nöûa taøi lieäu chieán tranh lieân heä ñeán hoaït ñoäng cuûa boä binh vaø khoâng löïc treân chieán tröôøng; loái 12% goàm coù caùc baûn vaên tuyeân boá cuûa chính quyeàn Hoa Thònh Ñoán vaø Saøi goøn; vaø sau heát,   3% daønh cho tin töùc laáy töø ñoái phöông Baéc Vieät. AÛnh höôûng cuûa chieán tranh  ñoái vôùi quaàn chuùng Myõ vaø nhöõng vuï ñi boä coå voõ cho hoøa bình, daân chuùng  xuoáng ñöôøng, sinh vieân bieåu tình. v.v... cuûa phong traøo phaûn chieán taïi Hoa kyø ñöôïc trình baøy giôùi haïn, vôùi taøi lieäu phaùt xuaát phaàn lôùn töø Nguõ Giaùc Ñaøi. Chæ trong naêm 1971, chi phí ñeå hình thaønh kho "söû lieäu" loaïi naøy leân ñeán gaàn 200 trieäu myõ kim.

     Töø ñaàu thaùng tö ñeán nay, cuõng nhö moïi naêm, trong khi coâng luaän Hoa kyø coá queân ñi giaëc giaõ, moät loaït phim taøi lieäu xuaát hieän treân truyeàn hình Myõ döôùi  teân "Viet Nam, A Televised History", ñeà cao chieán thaéng cuûa Coäng saûn Haø noäi  vaø nhai ñi nhai laïi caùc toäi aùc chieán tranh cuûa Hoa kyø vaø Quaân ñoäi VNCH, caên cöù vaøo nhöõng lôøi töôøng thuaät saëc muøi xaõ hoäi chuû nghóa cuûa moät soánhaân chöùng vaø caùn boä goác Mieàn Baéc. Ñoøn tuyeân truyeàn cuõ rích naøy
     khoâng laøm cho chính quyeàn Hoa Thònh Ñoán thay ñoåi caûm nghó ñoái vôùi chieán tranh VN.

     Treân moät phaàn tö theá kyû ñaõ troâi qua. Hoa Thònh Ñoán vaãn bò aùm aûnh bôûi
     "Hoäi chöùng Vieät Nam" vaø Haø noäi tieáp tuïc soáng phaäp phoàng trong aùc moäng "dieãn bieán hoøa bình" (maø chuùng coøn meänh danh laø "cuoäc chieán hoøa bình"). Hai caên bònh traàm kha naøy - noùi gì thì noùi - khoâng giuùp hoï hoaøn toaøn goät boû caùc thaønh kieán ñoái vôùi ñoái phöông cuõ vaø caû hai coá gaéng giaûi thích
     cuoäc tranh chaáp xöa theo nhaõn quan rieâng: Coäng saûn cho raèng hoï ñaõ thaéng lôùn naêm 1975 nhôø Maùc, Leâ vaø Hoà. Phía Hoa kyø thì laïi xem cuoäc chieán taïi Ñoâng Döông chæ laø giai ñoaïn chuaån bò söï suïp ñoå toaøn dieän cuûa xaõ hoäi chuû nghóa maø xöù Côø Hoa chuû tröông töø ñaàu. Ñeå ñaùnh daáu 27 naêm thoáng nhöùt ñaát nöôùc, töôùng veà höu Voõ Nguyeân Giaùp, nay gaàn 90 tuoåi, keâu goïi thaûm thieát Hoa Kyø giuùp Vieät Nam xaây döïng laïi. Nhö theá, trong haäu tröôøng cuoäc chieán Vieät Nam, coøn nhieàu bí maät chöa ñöôïc tieát loä. Nhaø caàm quyeàn Myõ vaøVieät seõ khoâng ñöôïc bình oån taâm thaàn vaø hôn theá, khoù theå tìm ra giaûi phaùp thích hôïp vaø beàn vöõng cho ñeán khi caû hai coù ñuû can ñaûm nhaän vaø noùi ra söï thaät ñaõ vaø ñang phaân caùch hoï. Gaàn ñaây, Trung taâm Vieät Nam taïi Ñaïi hoïc Lubbock, Texas, thöôøng toå chöùc nhöõng buoåi hoäi thaûo veà chieán tranh VN.

     Ñeán nay taïi Hoa kyø, ñaõ coù moät soá ngöôøi lieân heä maät thieát ñeán chieán tranh Vieät Nam vaø thöùc giaû löông thieän moå xeû thaúng thaén vaán ñeà. Thí duï, nhieàu coäng taùc vieân vôùi chính quyeàn Myõ tröôùc 1975 khoâng ngaïi duøng nhöõng danh töø nhö "löøng khöøng, noùng naûy, voâ naêng" ñeå pheâ bình chính saùch cuûa  Kennedy vaø Johnson. Paul Kattenburg, cöïu Chuû tòch Khoái Nghieân cöùu veà Vieät Nam, VN Task Force, keå laïi: Trong phieân nhoùm Hoäi ñoàng An ninh Quoác gia ngaøy  31.8.1963, do TT Kennedy chuû toïa, oâng ñaõ ñeà nghò, nhöng voâ hieäu quaû, Hoa kyø ruùt khoûi VN "trong danh döï". Bò maát chöùc thaùng gieâng 1964, Kattenburg nhaän ñònh chua chaùt nhö sau veà Boä Tham möu chieán tranh cuûa Kennedy: "Khoâng coùmoät ngöôøi naøo trong nhoùm naém vöõng nhöõng vaán ñeà thaûo luaän. Hoï khoângbieát gì veà Vieät Nam. Hoï khoâng thaáu trieät quaù khöù. Hoï queân heát lòch söû. Hoï khoâng hieåu söï phaân bieät giöõa chuû thuyeát quoác gia vaø chuû nghóa Coäng saûn.
     Toâi töï nhuû: "Trôøi ôi, chuùng ta ñang ñi vaøo nguy nan to lôùn!".
     Trong hoài kyù muoän maøng "In Retrospect'', cöïu Boä tröôûng Quoác phoøng Robert   Mc Namara thuù nhaän raèng caùc "ñænh cao trí tueä" cuûa nöôùc Côø Hoa - trong soá naøy taùc giaû ñöôïc dö luaän xeáp vaøo haøng ñaàu! - ñeàu muø tòt veà Vieät Nam  ñöôïc xem nhö moät "vuøng ñaát laï, terra incognita" vaø hoï "khoâng nhaän dieän noåi ñeå phaân bieät chuû thuyeát quoác gia vaø chuû thuyeát coïng saûn."(!). Trong phieân hoïp ngaøy 31.8.1963, taïi Boä Ngoaïi giao, Hoa Thònh Ñoán, khi bieát tin aâm möu laät ñoå TT Dieäm thaát baïi tuaàn leã tröôùc, Phoù Toång thoáng Lyndon Johnson boäc tröïctuyeân boá: "Chuùng ta neân chaám döùt caùi troø vöøa la laøng, vöøa aên cöôùp!"

     Ngay töø ñaàu cuoäc chieán, chính phuû HK vaø Vieät Nam Coäng hoøa ñeàu quan nieäm sai laàm lieân heä ñoàng minh giöõa hai nöôùc. Töø ñoù sinh ra nhöõng baát ñoàng daãn ñeán baát hoøa vaø söï böùc töû oan uoång cuûa Mieàn Nam. Thaät vaäy, quyeànlôïi cuûa Myõ vaø Vieät Nam khoâng töông quan: Mieàn Nam chuû tröông choáng BaécVieät ñeå toàn taïi nhö moät quoác gia daân chuû vaø ñoäc laäp, trong khi HK muoánduøng VNCH nhö con côø thí ñeå thöïc hieän quaân bình chieán löôïc taïi AÙ chaâu baèng caùch ngaên Baéc Kinh baønh tröôùng theá löïc vaø ñoàng thôøi, chia reõ Nga soâ vaø Trung coäng. Hoa Thònh Ñoán boû rôi VNCH khoâng luyeán tieác sau khi Nixon hoäi kieán vôùi Mao naêm 1972. Hoa kyø khoâng bao giôø chuû tröông cho pheùp (hay giuùp) Mieàn Nam taán coâng Baéc Vieät ñeå traùnh laøm phaät loøng Baéc kinh vaøMaïc tö khoa. Hoa kyø cuõng khoâng phaûn öùng khi Haø noäi vi phaïm traéng trôïn Hieäp öôùc Baù leâ sau 1973. Hoa kyø coøn eùp chính phuû Nguyeãn Vaên Thieäu kyù vaên kieän naøy ñeå coù lyù do ruùt quaân döôùi chieâu baøi "Vieät nam hoùa chieán tranh" sau khi chính hoï ñaõ Myõ hoùa cuoäc chieán. Ñaây laø moät haønh ñoäng tròch thöôïng vaø ngaïo maïn. Vaû chaêng, Hoa kyø khoâng coi söï thaát traän cuûa Phaùp taïi Ñieân Bieän Phuû nhö moät tai bieán ñoái vôùi Theá giôùi töï do, caên cöù vaøo nhöõng taøi lieäu ngoaïi giao cuûa nguyeân Ñaïi söù Phaùp taïi Saøi goøn Jacques de Folin.

     Vì quyeàn lôïi töông phaûn, Myõ ñaõ giaønh heát traùch nhieäm trong cuoäc chieán ñeå deã beà thao tuùng. Quyeàn lôïi vaø traùch nhieäm trôû neân quaù cheânh leäch neân
     söï töông caån vaø töông kính khoâng coøn nöõa. Hai ñoàng minh nhö "ñoâi ñuõa
     leäch". Caûnh ñoàng saøn dò moäng chaám döùt theâ thaûm.

     Naïn nhaân tröïc tieáp trong thaûm kòch treân ñaây laø gaàn ba trieäu ngöôøi Vieät di
     cö hieän taûn laïc khaép nôi treân theá giôùi. Ñoàng thôøi, hoï cuõng laø chöùng nhaân
     lòch söû mang treân thaân xaùc vaø trong taâm tö moái hôøn vong quoác. Khoái
     diaspora naøy - duø thaønh coâng ñeán ñaâu ôû haûi ngoaïi - vaãn höôùng veà Ñaát
     Meï. Thaønh phaàn lôùn tuoåi - saép giaõ töø cuoäc ñôøi - coù traùch nhieäm noùi leân
     kòp thôøi, vaø noùi lôùn, cho theá giôùi bieát nhöõng söï thaät khoâng toâ ñieåm,
     khoâng phaán son, veà cuoäc chieán gian khoå cuûa Nhaân daân vaø Quaân ñoäi Vieät
     nam Coäng hoøa vì chính nghóa. Ñuùng theá, moät soá raát ñoâng trong lôùp ngöôøi
     naøy töøng naém giöõ vai troø then choát trong caùc cheá ñoä ñaõ qua. Hoï caàn noùi
     söï thaät, khoâng phaûi ñeå töï ñeà cao maø ñeå vinh danh nhöõng anh huøng ñaõ hy
     sinh vaø tuaãn tieát trong boùng toái, choáng Coäng saûn, Ñoäc taøi vaø Thöïc daân.

     Maët khaùc, ñoái vôùi theá heä ngöôøi Vieät ngaøy nay, ôû trong vaø ngoaøi nöôùc,
     cuõng coù nhu caàu khaån thieát xoùa boû, vôùi baèng chöùng nghieâm chænh, moät
     soá huyeàn thoaïi töøng nuoâi soáng Coäng saûn tôùi giôø phuùt naøy trong loøng
     quaàn chuùng: huyeàn thoaïi Hoà Chí Minh laø moät anh huøng daân toäc (trong khi Hoà laïi laø moät toäi ñoà khaùt maùu nhuoäm ñoû Vieät Nam) - huyeàn thoaïi Quaân ñoäi Nhaân daân coù coâng ñaàu giaûi thoaùt vaø thoáng nhaát ñaát nöôùc (trong khi hoï
     chæ ñaùnh giaëc möôùn cho Nga-Taøu, cho Ñeä tam Quoác teá aùc oân) - huyeàn thoaïi Ñaûng CSVN khai phoùng daân toäc vaø ñaáùu tranh thaéng lôïi veà chính trò, ngoaïi giao (trong khi hoï thi haønh chính saùch ngu daân vaø vi phaïm thoâ baïo, moät caùch keùm vaên minh, caùc Hieäp öôùc kyù keát vaø coi thöôøng coâng phaùp quoác teá) -huyeàn thoaïi "vì daân. vì nöôùc" cuûa caùc teân ñaàu soû trong Chính trò boä (trong luùc chuùng toa raäp thaäm thoït hieán ñaát vaø daâng bieån cho ñaøn anh CS Trung hoa, keû thuø vaïn kieáp cuûa xöù sôû).

     Sau heát, neân taåy xoùa yù nghó trong taâm naõo cuûa giôùi treû VN raèng caàn coù
     Hoa kyø môùi "dieãn bieán hoøa bình" noåi taïi VN. Khoâng neân vaø khoâng theå ngoài ñôïi Myõ - hay baát cöù ñaïi cöôøng naøo khaùc - "baät ñeøn xanh" môùi baét tay daân chuû hoùa xöù sôû. Cöùu nöôùc laø moät phaän söï baát khaû uûy thaùc. Khoâng theå
     nhaäp caûng Daân chuû. Daân chuû laø phaàn thöôûng cuûa moät cuoäc ñaáu tranh coù
     keá hoaïch. CSVN ñang phaù saûn, sôùm muoän chuùng phaûi ra ñi. Ñoaøn keát taïo
     söùc maïnh vaø ñeû ra keá hoaïch buoäc CS sôùm traõ quyeàn laïi cho daân. Haõy cöông quyeát töø boû tinh thaàn voïng ngoaïi, khuynh höôùng vong boån. Haõy chaám döùt "hoäi chöùng chôø ñôïi" vaø xoùa boû caùi "dò öùng" toå chöùc moät lieân minh daân
     toäc choáng ñoäc taøi ñaûng trò.

     Cuoäc chieán gian khoå taïi VN ñaõ daïy chuùng ta bieát bao kinh nghieäm boå ích. Veà baïn vaø thuø. Veà Ñieåm vaø Dieän trong chieán löôïc ñaáu tranh. Veà nhaân tình theá thaùi vaø voâ soá vaán ñeà khaùc.

     Chuùng ta seõ ghi maõi trong taâm khaûm moät ñieàu chaùn chöôøng laø "khoâng moät xöù naøo saün saøng soáng cheát vì muïc tieâu chieán ñaáu ñeå toàn taïi cuûa moät
     nöôùc khaùc. Khoâng ai thöông toå quoác cuûa chuùng ta hôn chuùng ta". Moät ñieàu khoâng theå queân khaùc laø "Söï lieân minh vôùi baát luaän moät ñaïi cöôøng naøo,
     duø maïnh ñeán ñaâu, roài cuõng seõ ñöa ñaát nöôùc vaøo ngoõ cuït neáu khoâng coù
     daân toäc haäu thuaån. Caùi theá daân toäc voâ ñòch vaø voâ song. Khoâng tin, khoâng
     taïo vaø khoâng xöû duïng trieät ñeå "theá daân toäc" thì thaát baïi ñöông nhieân, thaát baïi theâ thaûm.

     Bôûi theá, ñeå döïng laïi nöôùc, caàn laéng nghe raát nhieàu nhaân chöùng trung thöïc.  Ñieàu naøy heä troïng hôn laø ñoát ñuoác ñi tìm laõnh tuï giöõa ban ngaøy. Thaät vaäy, laõnh ñaïo laø gì neáu khoâng phaûi laø tìm caùch thaáu trieät yù muoán cuûa ñaïi
     chuùng vaø phuïc vuï heát loøng nhu caàu chính ñaùng cuûa daân?

     Neáu khoâng nhaèm muïc tieâu ñaøo saâu theâm hoá haän thuø thì söï thaät coù pheùp
     laï nhieäm maàu: Söï thaät giaûi thoaùt, Söï thaät haøn gaén vaø Söï thaät hoøa giaûi.
     Vaø neáu bieát saùm hoái vaø traùnh taùi phaïm loãi laàm thì Dó vaõng laø moät
     tröôøng ñôøi daïy nhieàu baøi hoïc voâ giaù. Theo lôøi cuûa hoïc giaû George
     Santayana, "Keû naøo khoâng theå nhôù dó vaõng, bò phaït döïng laïi quaù khöù." Kinh nghieäm, vaû chaêng, töøng chöùng minh: Chính trò huûy dieät nhieàu hôn ñôm hoa. Caùc thôøi ñaïi chöùng nhaân trong lòch söû nhaân loaïi thöôøng taïo neân nhöõng nhaø laõnh tuï xuaát chuùng vì hoï ñöôïc trui reøn trong thöû thaùch. Tröôùc khi chæ huy, hoï ñaõ laø naïn nhaân vaø nhaân chöùng.

     Naêm 1975, CSVN ñaõ thaéng. Baèng voõ löïc, baèng ñaøn aùp. Naêm 2002, CSVN ñang thua - vaø thua ñaäm - moät traän chieán môùi: traän chieán thu phuïc nhaân taâm vaø giaûi quyeát naïn ngheøo ñoùi, keùm phaùt trieån cuûa daân toäc. CS xa daân, phaûn
     daân vaø maát daân. CS thaát baïi. Ngöôøi coâng boäc xaõ hoäi chuû nghóa thoaùi hoùa
     ñaõ bieán daïng thaønh chuû nhaân oâng cheãm cheä. CS coù theå gaït moät soá ngöôøi
     nheï daï trong moät thôùi gian nhöng khoâng theå gaït maõi maõi taát caû moïi ngöôøi. Vì theá, phaûi noùi söï thaät. Ñeå giuùp yù vaø môû maét caùc laõnh tuï saép ñeán cuûa moät nöôùc Vieät tieán boä vaø daân chuû. Noùi söï thaät ñeå höôùng daãn lôùp treû
     Vieät Nam, chaát xaùm quyù hoùa vaø hy voïng cuoái cuøng trong keá hoaïch phuïc hoài xöù sôû. Ñeå traùnh nhöõng loãi laàm vaø vaáp ngaõ cuûa caùc theá heä tröôùc. Ñeå
     xoùa caùi nhuïc chaäm tieán maø Hoà Chí Minh vaø beø ñaûng trong Chính trò boä Haønoäi ñang phuû leân giang sôn gaám voùc Vieät Nam töø treân nöûa theá kyû nay.
     Chuùng ta khoâng coøn moät choïn löïa naøo khaùc.

                                                     Thuûy Hoa Trang, Californie
                                                     Ngaøy 18.7.2002

     * Ñoïc nhöõng baøi khaùc cuûa taùc giaû baèng tieáng Vieät, Anh vaø Phaùp treân trang
     nhaø http://www.centralstation.net/lamletrinh hay trong taïp chí Anh- Phaùp Human
     Rights / Droits de l'Homme do taùc giaû laøm chuû buùt / chuû nhieäm