Traàn Bình Nam

Lôøi noùi ñaàu: Taïp chí The Economist soá ngaøy June 15th – 21st 2002 ôû Luaân Ñoân vöøa laøm moät khaûo cöùu ñaëc bieät veà Trung quoác nhan ñeà “Trung quoác thaám meät” (China: Out of Puff) goàm 7 tieåu muïc. Tröôùc heát laø nghieân cöùu söï thay ñoåi laõnh ñaïo saép tôùi taïi Trung quoác  (Color me gray). Caùc tieåu muïc sau ñoù goàm: maàm moáng caùch maïng xaõ hoäi (Seeds of change); kinh teá taøi chaùnh hoãn ñoän (Money worries); böùc tranh noâng thoân (No rural idyll); phöông thuoác ñaéng (Drastic medicine); ñoâ thò böùc xuùc (Urban discontent) vaø sau cuøng laø keá saùch ñöông ñaàu vôùi Trung quoác (Be prepared). Thieân khaûo cöùu veõ ra moät böùc tranh Trung quoác vöøa maïnh vöøa coù nhöõng ñieåm yeáu caên baûn. Vaán ñeà laø maïnh hay yeáu Trung quoác vaãn laø moät ñoái töôïng cuûa theá giôùi trong nhieàu thaäp nieân tôùi. Vieät Nam naèm beân caïnh Trung quoác, laïi ñang theo ñuoåi chính saùch hôïp taùc gaàn nhö voâ ñieàu kieän vôùi quoác gia laân bang khoång loà naøy neân töông lai cuûa Vieät Nam töø kinh teá ñeán chính trò, nhaát laø an ninh quoác phoøng seõ laø caùi boùng cuûa nhöõng gì dieãn ra taïi Trung quoác. Cho neân ñoïc thieân khaûo cöùu naøy chuùng ta coù theå tìm thaáy ñöôïc leõ maïnh yeáu cuûa Vieät Nam vaø con ñöôøng ñeå thoaùt ra khoûi ngoõ bí cuûa lòch söû maø nhöõng ngöôøi laõnh ñaïo ñaûng coäng saûn Vieät Nam ñang daãn daét ñaát nöôùc ñi vaøo.
 Sau ñaây toâi chæ toùm taét 3 phaàn chính: Söï thay ñoåi laõnh ñaïo taïi Trung quoác; Ñoâ thò böùc xuùc vaø Keá saùch ñöông ñaàu vôùi Trung quoác. Döôùi moät nhan ñeà lôùn: “ Trung quoác thaám meät” (Traàn Bình Nam)

Laõnh ñaïo môùi
 Cuoái naêm nay (2002) taïi ñaïi hoäi ñaûng coäng saûn Trung quoác Jiang Zemin (Giang Traïch Daân) seõ nhöôøng gheá Toång bí thö cho oâng Hu Jintao (Hoà Caåm Ñaøo). Sau Mao, laõnh ñaïo cuûa Trung quoác laø laõnh ñaïo taäp theå. Vôùi Ñaëng Tieåu Bình laø do yù muoán cuûa oâng, vôùi Giang laø moät nhu caàu, vaø vôùi Hoà Caåm Ñaøo laø moät baéc buoäc. Giang seõ khoâng giao heát moät laàn caû 3 chöùc vuï (Toång bí thö, Chuû tòch nöôùc vaø Chuû tòch Quaân uûy) oâng ta ñang naém giöõ cho Hoà Caåm Ñaøo. Vaø ngay caû khi Hoà Caåm Ñaøo coù caû ba chöùc vuï trong tay chöa chaéc oâng ta ñaõ coù toaøn quyeàn. Naêm 1989 Giang trôû thaønh Toång bí thö ñaûng vaø ñeán naêm 1993 Giang naém heát caùc chöùc vuï troïng yeáu trong tay, nhöng Giang cuõng chæ coù thöïc quyeàn sau khi Ñaëng Tieåu Bình qua ñôøi.
 Hoà Caåm Ñaøo thuoäc theá heä thöù tö (sau Mao, Ñaëng vaø Giang). Naêm 1992 khi Hoà Caåm Ñaøo vaøo Boä chính trò Trung quoác oâng ta laø UÛy vieân Boä chính trò treû tuoåi nhaát keå töø naêm 1960. Tin ñoàn raèng tröôùc khi qua ñôøi Ñaëng daën Giang neân chuaån bò cho Hoà Caåm Ñaøo thay theá trong töông lai, vaø Giang laøm theo lôøi Ñaëng cho raèng Ñaëng laø ngöôøi bieát nhìn ngöôøi. Ñaëc tính noåi baät cuûa Hoà Caåm Ñaøo laø trung thaønh vôùi ñaûng. Cuoái thaäp nieân 1980 khi giöõ chöùc Toång bí thö ñaûng taïi Taây Taïng Hoà Caåm Ñaøo  ñaõ maïnh tay ñaøn aùp phong traøo ñoøi töï trò taïi ñoù. Nhöng trong 10 naêm qua Hoà Caåm Ñaøo aâm thaàm laøm vieäc  ít laøm ai chuù yù. Hoà Caåm Ñaøo muoán traùnh böôùc xe ñoå cuûa Hoà Dieäu Bang vaø Trieäu Töû Döông, nhöng cuõng coù theå oâng ta khoâng coù saùng kieán gì môùi meû. Coù moät ghi nhaän. Trong naêm 1993 khi giöõ chöùc vuï giaùm ñoác tröôøng ñaûng oâng cho pheùp nghieân cöùu veà söï phaùt trieån cuûa caùc ñaûng daân chuû xaõ hoäi taây phöông beân caïnh lyù thuyeát Maùc-Leâ-Mao vaø thuyeát Ñaëng Tieåu Bình. Tuy nhieân oâng raát caûnh giaùc dieãn bieán hoøa bình cuûa taây phöông. Naêm 2000 trong moät buoåi noùi chuyeän vôùi caùn boä caáp laõnh ñaïo Hoà Caåm Ñaøo noùi: “Haõy caûnh giaùc aûnh höôûng taây phöông laøm cho chuùng ta phaân hoùa vaø bieán chaát, daãn daét chuùng ta ra khoûi con ñöôøng xaõ hoäi chuû nghóa vôùi maøu saéc Trung quoác.”
 Tuy nhieân chöøng naøo coøn Giang thì theá giôùi chöa thaáy ñöôïc heát ñöôøng loái chính trò cuûa Hoà Caåm Ñaøo. Cho ñeán luùc naøy ngöôøi ta chæ thaáy moät ñieåm laø Hoà Caåm Ñaøo raát quan taâm ñeán tình baùo. OÂng muoán toå chöùc moät cô caáu trung öông coù khaû naêng phoái hôïp tình baùo giöõa quaân ñoäi, coâng an vaø boä ngoaïi giao. Trong vuï maùy bay chieán ñaáu cuûa Trung quoác ñuïng moät phi cô thaùm thính cuûa Hoa Kyø ñaàu naêm 2001, caùc uûy vieân Boä chính trò Trung quoác khoâng bieát quyeát ñònh nhö theá naøo trong moät thôøi gian daøi tröôùc khi coù ñuû tin töùc ñeå ñoàng yù veà moät giaûi phaùp.
 OÂng Hoà Caåm Ñaøo chöa coù nhieàu kinh nghieäm ñoái ngoaïi. OÂng ñi thaêm Taây aâu laàn ñaàu vaøo thaùng 10/2001, vaø môùi vieáng thaêm Hoa Kyø thaùng 5 vöøa qua. Ngöôøi ta khoâng bieát tröôùc moät cuoäc khuûng hoaûng quoác teá lôùn oâng ta coù khaû naêng giaûi quyeát khoâng. Trong thôøi gian taäp vieäc, Giang ít khi ñeå cho Hoà Caåm Ñaøo coù cô hoäi thi thoá taøi naêng trong lónh vöïc ngoaïi giao. Vì vaäy sau khi naém chöùc Toång bí thö oâng Hoà Caåm Ñaøo seõ phaûi laøm vieäc vôùi, hay bò caïnh tranh bôûi, nhöõng ngöôøi trong Quaân uûy vaø trong Boä chính trò do Giang ñöa vaøo.
 Ñaàu soå laø Zeng Qinghong, uûy vieân toå chöùc ñaûng. Coù phaàn chaéc trong ñaïi hoäi ñaûng 16 kyø naøy Qinghong seõ vaøo UÛy ban Thöôøng vuï Boä chính trò vaø giöõ  moät nhieäm vuï then choát hôn trong Quaân uûy. OÂng ta coù nhieàu kinh nghieäm veà ngoaïi giao. Sau vuï Thieân An Moân, quan heä chính thöùc giöõa Hoa Kyø vaø Trung quoác trôû neân nguoäi laïnh, ñaûng coäng saûn Trung quoác ñaõ bí maät giao oâng nhieäm vuï lieân laïc rieâng vôùi Hoäi ñoàng An ninh Quoác gia cuûa Myõ. Döôùi söï laõnh ñaïo cuûa Hoà Caåm Ñaøo, oâng Qinghong seõ naém an ninh vaø ngoaïi giao. Trong 5 hay 10 naêm tôùi (vaøo thôøi ñieåm ñaïi hoäi ñaûng thöù 17 naêm 2007) caùc khuoân maët lôùn nhö  Giang Traïch Daân, Lyù Baèng, Zhu Rongji giaø yeáu hay khuaát boùng luùc ñoù theá heä thöù tö cuûa Hoà Caåm Ñaøo vaø Zeng Qinghong môùi thöïc söï naém quyeàn. Coùù moät ñieàu ñaùng quan taâm laø theá heä thöù tö naøy bò aûnh höôûng bôûi cuoäc caùch maïng vaên hoùa (1966-1976) neân ít ñöôïc hoïc haønh thaáu ñaùo vaø coù khuynh höôùng maïnh tay. Maët khaùc nhìn thaáy söï suïp ñoå cuûa Lieân bang Xoâ vieát vaø cuoäc noåi daäy taïi Thieân An moân hoï seõ raát do döï  khi nôùi loûng baøn tay cuûa ñaûng. Ngöôøi coäng saûn Trung quoác trong thaäp nieân naøy seõ noùi ñeán daân chuû vaø nhu caàu caûi toå chính trò nhöng hoï seõ chöa ban cho daân chuùng Trung quoác moät neàn daân chuû thaät söï.

Ñoâ thò böùc xuùc:
 Ai töøng ñeán thaønh phoá Fushun, moät trieäu 400 ngaøn daân, naèm phía ñoâng baéc xa xoâi thuoäc tænh Liaoning saùt bieân giôùi Baéc Haøn seõ thaáy daáu hieäu baát oån cuûa caùc ñoâ thò Trung quoác. Fushun laø moät thaønh phoá kyõ ngheä haàu heát laø quoác doanh khai thaùc haàm moû, loïc daàu, saûn xuaát theùp vaø nhom. Treân caùc goùc ñöôøng phoá ñaày ngöôøi thaát nghieäp caàm baûn xin laøm baát cöù vieäc gì töø  sai vaët ñeán lao ñoäng chaân tay. Vaø vaøi ba ngaøy laïi coù moät vuï coâng nhaân nghæ höu hay thôï thuyeàn bieåu tình phaûn ñoái tieàn höu khoâng ñuû soáng hoaëc traû löông quaù chaäm quaù ít. Thôï thuyeàn taïi Fushun than phieàn moät naêm hoï chæ ñöôïc traû chöøng 100 myõ kim, phaàn coøn laïi chính phuû khaát nôï. Ñaàu naêm 2002 neáu caùc cuoäc bieåu tình taïi Fushun chæ coù vaøi traêm ngöôøi thì taïi hai thaønh phoá ñoâng baéc khaùc laø Liaoyang vaø Daqing coù ñeán haèng ngaøn ngöôøi tham döï. Ñaây laø nhöõng roái loaïn lao ñoäng coù taàm voùc baùo ñoäng keå töø 10 naêm qua taïi Trung quoác. Ñoái saùch cuûa coâng an laø tìm baét caùc tay chuû choát, vaø höùa heïn seõ giaûi quyeát vôùi caùc thaønh phaàn coøn laïi.
 Nhöõng cuoäc bieåu tình cuûa thôï thuyeàn do nguyeân nhaân lao ñoäng coù theå lan qua nhöõng thaønh phaàn khaùc nhö  giôùi tieåu thöông, coâng nhaân vieân, caùn boä, sinh vieân vaø coù theå aûnh höôûng ñeán sinh hoaït kinh teá vaø taïo chia reõ trong noäi boä ñaûng. Neáu boäc phaùt noù coù theå lôùn hôn caû cuoäc noåi daäy ñoøi daân chuû naêm 1989 taïi Thieân An Moân.
 Theo moät baûn nghieân cöùu cuûa Vieän Khoa hoïc Xaõ hoäi Trung quoác trong nhöõng naêm tôùi chæ soá thaát nghieäp coù theå leân ñeán 15%, vaø neáu khoâng giaûi quyeát noåi seõ coù roái loaïn xaõ hoäi. Vieäc Trung quoác tham gia Toå chöùc Maäu dòch Theá giôùi seõ mang theo ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaø coâng aên vieäc laøm coù theå laøm giaûm chæ soá thaát nghieäp nhöng moät heä luïy cuûa ñaàu tö laø möùc soáng daân chuùng trong thaønh phoá vaø noâng thoân caøng trôû neân cheânh leäch hôn, moät nguyeân khaùc cuûa baát oån xaõ hoäi. Caùc thaønh phoá gaàn bôø bieån (thí duï Baéc Kinh vaø Thöôïng Haûi) kinh teá thò tröôøng sung maõn, nhieàu dòch vuï, ai cuõng coù coâng aên vieäc laøm neân seõ ít vaàn ñeà hôn caùc thaønh phoá naèm saâu trong ñaát taïi ñoù ña soá hoaït ñoäng kyõ ngheä ñeàu thuoäc quoác doanh.
 Nhöõng ngöôøi laõnh ñaïo ñaûng coäng saûn Trung quoác bieát neáu giaûm thieåu hoaït ñoäng quoác doanh ñeå thay daàn baèng kinh teá thò tröôøng söï böùc xuùc cuûa thò thaønh coù ttheå ñöôïc giaûi quyeát, nhöng ñoàng thôøi quyeàn haønh cuûa ñaûng cuõng suy giaûm.
 Naêm 1995 Trung quoác coù 113 trieäu thôï laøm vieäc trong caùc cô sôû quoác doanh, hieän nay coøn chöøng 76 trieäu. Nhöng nhu caàu chæ caàn 40 trieäu. Caâu hoûi nhöùc ñaàu cuûa laõnh ñaïo ñaûng laø laøm sao chuyeån 36 trieäu coâng nhaân vieân vaø thôï thuyeàn thöøa sang lónh vöïc tö maø vaãn duy trì ñöôïc aûnh höôûng cuûa ñaûng.
 Taïi Shenyang (thuû phuû tænh Liaoning) trong thôøi gian töø 1990 ñeán 1999 coù chöøng 32,000 ñaûng vieân maát vieäc trong caùc cô sôû quoác doanh vaø chuyeån qua laøm vieäc trong lónh vöïc tö. Taïi ñoù cô sôû ñaûng raát yeáu hoaëc khoâng coù. Coù chöøng 5% cô sôû tö coù chi boä ñaûng. Vaø trong khoaûng 10 naêm nöõa chæ coøn chi boä ñaûng trong caùc cô sôû chính phuû. Trong naêm 1999 ñaûng coäng saûn Trung quoác chæ tuyeån moä ñöôïc 29 taân ñaûng vieân trong caùc cô sôû tö coù toång soá chöøng 640,000 thôï.
 Ngoaøi caêng thaúng lao ñoäng daân thænh thoaûng bieåu tình choáng tham nhuõng. Vaø nhö moät qui luaät quoác doanh laø maàm moáng cuûa tham nhuõng. Thí duï noãi baät laø taïi tænh Liaoning. Môùi ñaây thò tröôûng thaønh phoá Shenyang laõnh aùn khoã sai chung thaân trong khi phoù thò tröôûng bò xöû baén vì tham nhuõng.
 
Keá saùch ñöông ñaàu vôùi Trung quoác:
 Daân Trung quoác vöøa thích duøng ñoà taây phöông vöøa coù khuynh höôùng choáng taây phöông. Ñieàu naøy thaáy ñöôïc qua caùc maïng internet. Trong khi truyeàn thoâng chính thöùc toû ra deø daët do nhu caàu sinh hoaït thò tröôøng, trang nhaø (home pages) cuûa caùc giôùi trí thöùc vaø tö nhaân baøy toû quan ñieåm quoác gia cöïc ñoan moät caùch khoâng che daáu ñaëc bieät ñoái vôùi Hoa Kyø vaø Nhaät Baûn. Naêm 1999 khi toøa ñaïi söù Trung quoác ôû Belgrade bò boû bom (nhaàm?), daân Trung quoác baøy toû söï phaãn noä ôû moät cöôøng ñoä ngoaøi söï chôø ñôïi cuûa ñaûng coäng saûn Trung quoác.  Qua hieän töôïng naøy moät soá ngöôøi lo ngaïi Trung quoác seõ ñi vaøo con ñöôøng hieáu chieán nhö  Ñöùc vaø Nhaät Baûn tröôùc theá chieán 2. Nhöng ñieàu ñaùng ngaïi hôn laø moät nöôùc Trung quoác yeáu, chia reõ vaø ngöôøi caàm quyeàn phaûi boû chính saùch oân hoøa vôùi Taây phöông ñang theo trong hai thaäp nieân qua. Cöïu toång thoáng Clinton naêm 1999 tröôùc khi rôøi chöùc vuï ñaõ phaùt hoïa moät chính saùch ñoái vôùi Trung quoác trong töông lai nhö sau, vaø oâng phaùt bieåu vôùi kinh nghieäm cuûa moät chính khaùch luùc ñaàu cöùng raén vaø sau thích öùng vôùi tö theá cuûa Trung quoác qua 7 naêm caàm quyeàn. OÂng noùi: “Chuùng ta caàn chuaån bò ñeå ñöông ñaàu vôùi moät Trung quoác maïnh vaø tham voïng nhöng caùi nguy cuûa moät Trung quoác ñoâng daân nhieàu ñaát nhöng yeáu, chia reõ, xaõ hoäi baát oån cuõng khoâng phaûi laø nhoû.”
 Trong nhöõng naêm tôùi Hoa Kyø seõ phaûi ñoái dieän vôùi moät nöôùc Trung quoác ít oån ñònh hôn baây giôø. Nhöng duø yeáu hay maïnh Trung quoác cuõng khoâng ñeå cho Ñaøi Loan ñöôïc töï do choïn löïa con ñöôøng rieâng cuûa mình. Naêm 2000 Trung quoác ñaõ mua cuûa Lieân bang Nga hai khu truïc haïm, naêm nay Trung quoác ñaët mua hai chieác nöõa. Caùc chieán haïm naøy coù khaû naêng ñoái ñaàu vôùi haøng khoâng maãu haïm cuûa haûi quaân Hoa Kyø trong eo bieån Ñaøi Loan. Trong maáy naêm qua Trung quoác ñaõ mua cuûa Lieân bang Nga hai tieàm thuûy ñænh vaø ít nhaát 90 chieán ñaáu cô kieåu SU-27 vaø SU-30. Trung quoác vaãn tieáp tuïc xaây döïng caùc daøn hoûa tieãn ngaén taàm M-9 vaø M-11 nhaém vaøo Ñaøi Loan. Hoa Kyø öôùc löôïng vaøo naêm 2005 Trung quoác seõ coù khoaûng 600 daøn hoaû tieãn nhö vaäy.
 Trung quoác coøn coù moät soá vuõ khí nguyeân töû chieán löôïc, trong ñoù ít nhaát goàm 20 hoûa tieãn coù khaû naêng bay tôùi Hoa Kyø ngay caû trong tröôøng hôïp Hoa Kyø taán coâng phuû ñaàu tröôùc. Trung quoác cuõng ñang nghieân cöùu cheá taïo loaïi hoûa tieãn duøng nhieân lieäu ñaëc coù theå di chuyeån treân ñaát lieàn baèng xe vaø baén nhanh. Vôùi söï giuùp ñôõ kyõ thuaät cuûa Lieân bang Nga Trung quoác seõ ñoùng ñöôïc taøu ngaàm nguyeân töû vaøo cuoái thaäp nieân 2010. Nhöõng trang bò naøy laø moät moái quan taâm cuûa Hoa Kyø. Tuy nhieân ngay caû khi Hoa Kyø giaûm soá ñaàu ñaïn nguyeân töû xuoáng coøn 2200 theo thoûa öôùc toång thoáng W. Bush môùi kyù vôùi toång thoáng Putin (thaùng 5/2002) taïi Maïc tö khoa söï ñe doïa cuûa Trung quoác cuõng chöa so saùnh ñöôïc vôùi söï ñe doïa cuûa Lieân bang xoâ vieát trong thôøi kyø chieán tranh laïnh tröôùc ñaây. Vaø sau khi Hoa Kyø trang bò xong heä thoáng choáng hoûa tieãn (nhö ñang döï tính) thì kho vuõ khí cuûa Trung quoác khoâng coøn laø moät vaán ñeà cuûa Hoa Kyø.
 Ñaøi Loan ñang laø vaø seõ laø moät vaán ñeà lôùn giöõa Hoa Kyø vaø Trung quoác. Chính saùch Ñaøi Loan cuûa toång thoáng Bush ñaõ laøm cho Trung quoác khoù chòu. Ngay sau khi nhieäm chöùc Bush höùa baùn caùc loaïi tieàm thuûy ñænh, khu truïc haïm vaø hoûa tieãn khoâng-khoâng cho Ñaøi Loan vaø cam keát baûo veä Ñaøi Loan neáu bò Trung quoác taán coâng. Sau cuoäc taán coâng khuûng boá ngaøy 11 thaùng 9 Hoa Kyø vaø Trung quoác coù veû xích laïi gaàn nhau vì Trung quoác thaáy coù nhu caàu hôïp taùc vôùi Hoa Kyø giaûi quyeát vaán ñeà thieåu soá Hoài giaùo cuûa chính mình. Tuy nhieân Trung quoác cuõng chöa laøm gì cuï theå ñeå giuùp ñôõ Hoa Kyø. Trung quoác coøn baän taâm vôùi vaán ñeà oån ñònh trong nöôùc vaø chuaån bò chuyeån quyeàn.
 Giöõa Hoa Kyø vaø Trung quoác coøn coù nhieàu khaùc bieät chung quanh vaán ñeà nhaân quyeàn vaø veà vieäc baùn buoân kieán thöùc cheá taïo vuõ khí nguyeân töû. Nhöng khoâng vì vaäy Hoa Kyø vaø Trung quoác coù theå ñuïng ñoä nhau ngoaïi tröø vaán ñeà Ñaøi Loan. Tuy nhieân caùc nhaø laõnh ñaïo Ñaøi Loan  coù ñuû khoân ngoan ñeå theo ñuoåi moät chính saùch xaây döïng uy theá cuûa Ñaøi Loan nhö moät nöôùc coù chuû quyeàn nhöng seõ khoâng laøm gì (thí duï söûa ñoåi Hieán phaùp tuyeân boá ñoäc laäp) ñeå Trung quoác buoäc phaûi ñoäng binh.
 Luùc naøy Hoa Kyø caàn taêng cöôøng söï hieän dieän taïi AÙ chaâu treân caû hai maët ngoaïi giao vaø quaân söï, ñoàng thôøi cuøng vôùi Trung quoác giaûi quyeát baát cöù vaán ñeà gì xaåy ñeán coù quan heä caû hai beân. Vieäc Trung quoác muoán laán chieám Tröôøng Sa cuûa Vieät Nam vaø giaønh quyeàn kieåm soaùt bieån Ñoâng laø moät trong nhöõng vaán ñeà. Nhöõng vaán ñeà naøy coù theå taïo caêng thaúng nhöng seõ khoâng bieán thaønh chieán tranh noùng. Kinh teá Hoa Kyø vaø Trung quoác quyeän chaët vaøo nhau qua Toå chöùc Maäu dòch Quoác teá. Phaàn Trung quoác vôùi nhieäm vuï toå chöùc theá vaän hoäi muøa heø naêm 2008 Trung quoác coù nhieàu lyù do ñeå töï cheá.
 Tuy nhieân moät ñieàu khoâng ai coù theå coi thöôøng laø ngöôøi Trung quoác raát töï haøo veà ñaát nöôùc mình, neân vieäc trang bò vuõ khí cuûa Trung quoác seõ laøm cho caùc nöôùc trong vuøng nhaát laø Nhaät baûn phaûi nghó  ñeán vieäc vuõ trang ñeå töï veä. AÁn ñoä vaø Lieân bang Nga cuõng vaäy.
 Moät soá giôùi chöùc Trung quoác nhaát laø giôùi quaân söï thænh thoaûng vaãn noùi raèng hoï muoán Trung quoác trôû thaønh cöôøng quoác taïi AÙ chaâu, Nhaät vaø Hoa Kyø chæ neân ñoùng vai phuï. Nhöng muoán vaäy Trung quoác phaûi coù moät quaân ñoäi maïnh vaø moät neàn kinh teá ngang côõ vôùi Hoa Kyø. Trung quoác phaûi coøn chôø haèng chuïc naêm nöõa.
 Hieän nay Trung quoác laø trung taâm saûn xuaát lôùn caùc haøng tieâu duøng treân theá giôùi (muoán bieát: haõy laïi Home Depot hay Wal Mart ...) vaø Trung quoác caàn nhieân lieäu. Cho ñeán naêm 1996 Trung quoác töï tuùc nhieân lieäu, nhöng ñeán naêm 2020 Trung quoác caàn nhaäp caûng 60% nhieân lieäu caàn duøng. Ñeán luùc ñoù Trung quoác seõ thaáy nhöõng khoù khaên cuûa Hoa Kyø vaø Nhaät Baûn hieän nay (caàn nhieân lieäu beân ngoaøi) vaø seõ thaáy ít töï do haønh ñoäng hôn.
 Veà kinh teá maëc duø Trung quoác laø hoäi vieân cuûa Toå chöùc Maäu dòch Theá giôùi vieäc buoân baùn vôùi Trung quoác khoâng deã daøng nhö ngöôøi ta töôûng. Chính saùch trung öông laø moät chuyeän, chính quyeàn ñòa phöông laø moät chuyeän khaùc. Vaø neáu moïi chuyeän toát ñeïp thì khoâng noùi gì, khoâng toát ñeïp ngöôøi Trung quoác seõ cho vì tham gia Toå chöùc Maäu dòch Theá giôùi.
 Töông lai cuûa Trung quoác nhìn veà moät maët naøo ñoù laø moät maàu hoàng, nhöng maàu hoàng coù theå bieán thaønh maàu ñen khi nhöõng maâu thuaån lôùn (kinh teá thò tröôøng, ñoäc taøi, tham nhuõng, caùch bieät möùc soáng giöõa caùc thaønh phaàn daân chuùng, tranh chaáp quyeàn haønh chính trò ... ) trôû thaønh nhöõng yeáu toá kình choáng nhau khoâng phöông hoùa giaûi.
 Tuy nhieân giôùi quan saùt quoác teá nghó raèng chöøng naøo ñaûng coäng saûn Trung quoác coøn thuaàn nhaát laõnh ñaïo ñaûng vaãn coøn khaû naêng giaûi quyeát vaán ñeà. Cuoäc noåi daäy Thieân An Moân ñaõ xaåy ra do laõnh ñaïo baát ñoàng yù kieán veà moät chính saùch côûi môû vaø daân chuû hoùa. Hoà Dieäu Bang vaø Trieäu töû Döông chuû tröông daân chuû hoaù, trong khi Lyù Baèng chuû tröông cöùng raén, vaø Ñaëng Tieåu Bình luùc ñaàu do döï.
 Hieän nay giôùi laõnh ñaïo Trung quoác haàu nhö ñoàng thuaän raèng Trung quoác caàn moät neàn kinh teá thò tröôøng döôùi söï laõnh ñaïo chaët cheõ cuûa ñaûng, vaø khoâng coù daáu hieäu gì chöùng toû söï ñoàng thuaän naøy thay ñoåi sau khi Hoà Caåm Ñaøo leân thay theá Giang Traïch Daân. Vaø hình nhö hoï coøn ñoàng thuaän trong nhaän ñònh raèng ña nguyeân ña ñaûng seõ laøm cho ñaûng coäng saûn Trung quoác caùo chung neân hoï seõ choáng laïi caùc ñoøi hoûi caûi toå chính trò baèng moïi giaù.
 Trong thôøi gian UÛy ban Theá vaän choïn Trung quoác laø nöôùc toå chöùc theá vaän hoäi muøa heø 2008 nhöõng ngöôøi daân chuû treân theá giôùi hy voïng raèng vôùi nhieäm vuï naøy xaõ hoäi Trung quoác buoäc seõ côûi môû hôn ñeå tieán daàn ñeán daân chuû. Nhöng keát quaû coù theå laø moät Theá Vaän Hoäi ñöôïc toå chöùc hoaøn haûo ñeå ñaûng coäng saûn Trung quoác bieän minh raèng khoâng caàn moät cheá ñoä chính trò ña nguyeân môùi laøm ñöôïc vieäc.
 Nhöng neáu ñöôïc vieäc thì ñöôïc vieäc bao laâu nöõa?